برآورد سطح برگ با برخی ویژگی‌های رویشی در ارقام گندم نان و دوروم

به منظور برآورد سطح برگ با استفاده از ویژگی‌های رویشی در ارقام مختلف گندم ، آزمایش مزرعه‌‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز در سال‌های 87-1385 انجام شد. تیمارهای آزمایش 13 رقم گندم نان (اترک، بیات، چمران، چناب، دز، اینییاء، کویر، مرودشت، s78-18، شیراز، زاگرس، استار، ویریناک) و دو رقم گندم دوروم (یاواروس و شوامالد) بودند. از معادلات مختلفی برای توصیف رابطه سطح برگ با ویژگی‌های ذکر شده استفاده شد و سرانجام معادله توانی (y=ax^b) به صورت تبدیل شده خطی [1n(y)=1n(a)+b✕1n(x)]به عنوان بهترین معادله تعیین گردید. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین ارقام در ضرایب مربوط به روابط بین سطح برگ با ویژگی‌های رویشی وجود نداشت بنابراین یک معادله کلی برای همه ارقام در دو سال برای هر رابطه استفاده گردید. معادله (r^2=0/99)y=219/2x^0/96 توصیف بسیار خوبی از برآورد سطح برگ(y) با استفاده از وزن خشک برگ(x) نشان داد، همچنین سطح برگ(y) با استفاده از داده های وزن خشک اجزای رویشی(x) بر اساس معادله (r^2=0/92)y=84/77x^0/60 به خوبی برآورد گردید. رابطه سطح برگ (y) با تعداد کل برگ در بوته (y) نسبت به دو رابطه بالا؛ رابطه ی مناسبی بوده ولی سطح برگ با دقت کمتری برآورد گردید (r^2=0/89,y=1/34x^1/57) و برآورد سطح برگ با استفاده از داده های ارتفاع بوته به خوبی انجام نشد. از این روابط می‌توان برای تخمین سطح برگ به ویژه زمانی که دستگاه‌های سنجش سطح برگ موجود نیست، استفاده کرد. علاوه براین، چنین روابطی قابلیت کاربرد در مدل‌های شبیه‌سازی گیاهان زراعی را دارا هستند.

Estimating leaf area using vegetative characteristics in some bread and durum wheat cultivars

In order to investigate relationships between leaf area (LA) cm2plant-1 with leaf dry weight ( LDW) g plant-1, total dry weight of vegetative organs (leaf + stem)(TDWV) g plant-1, total plant leaf number (TPLN) and plant height (PH) cm plant-1; two field experiments were conducted at research farm of Islamic Azad University, Ramhormoz Branch in 2006-2008 cropping seasons with 13 bread wheat cultivars(Atrak, Bayat, Chamran, Chenab, Dez, Ineia, Kavir, Marvdasht, Shiraz and S78-18) and two durum wheat (Yavaroos and shova-Mald) cultivars. The experimental design was randomized complete block with four replications. Various equations including linear and none-linear equations were used to describe relationships between leaf area and mentioned characteristics. The best results were obtained with linear form of power equation {ln(Y)=ln(a)+bln(x)}. Results showed that there was no significant difference between cultivars and in respect to coefficients of allometric relationships. So one equation was used for all cultivars in both years. Equation Y=219.2X0.96(R2=0.99) showed very good description of the estimation of leaf area (Y) Using LDW (X), Also according to equation Y=84.77X0.6 (R2=0.92) , leaf area using data of TDWV (X) was well estimated. although relationship between LA and PTLN was suitable but LA was estimated with less precision compared to LDW and TDWV (Y=1.34X1.57, R2=0.89). Estimation of leaf area Using data of PH was not well estimated. It was concluded that the equations could be used for estimation of leaf area especially when the leaf area meter device is not available or can be used in simulation models of wheat.