پاسخ مورفوفیزیولوژیک ذرت به باکتری‌های محرک رشد، کود روی و دور آبیاری

با هدف بررسی تاثیر تنش کم‌آبی و کاربرد کود روی و دو سویه از باکتری‌های سودوموناس پوتیدا (sp) و سودوموناس فلورسنس (sf) بر صفات مورفوفیزیولوژیک و عملکرد دانه ذرت، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی به صورت اسپلیت فاکتوریل با سه تکرار در سال 1391 در شهرستان مه‌ولات خراسان رضوی اجرا گردید. دورهای آبیاری 6، 9 و 12 روز به عنوان کرت‌های اصلی و باکتری (بدون تلقیح، sp و sf) و کود روی (0 و 50 کیلوگرم سولفات روی در هکتار) به عنوان کرت‌های فرعی در نظر گرفته شد. صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر و طول بلال، لوله شدن برگ‌ها، محتوای نسبی آب برگ بلال و عملکرد دانه ذرت مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی موجب کاهش معنی‌دار و تلقیح باکتریایی سبب افزایش معنی‌دار همه صفات، به جز لوله شدن برگ شدند. کاربرد کود سولفات روی ارتفاع بوته، طول بلال و عملکرد دانه ذرت را به طور معنی‌داری افزایش داد. با افزایش دور آبیاری از 6 به 12 روز ، میزان لوله شدن برگ 3.2 برابر افزایش و عملکرد دانه 57.3 درصد کاهش یافت اما استفاده از کود روی و باکتری‌های سودوموناس به طور معنی‌داری کاهش لوله شدن برگ و افزایش عملکرد دانه را به دنبال داشت. همچنین تمامی اثرات متقابل دوگانه بر عملکرد دانه معنی‌دار شد. به طور کلی استفاده از کود سولفات روی و باکتری سودوموناس توانست تحمل گیاه به تنش کم‌آبی را افزایش دهد. و از اینرو استفاده از آنها خصوصا در مناطق خشک و نیمه‌خشک پیشنهاد می‌گردد.

Response of morpho physiological of maize to plant growth promoting rhizobacteria, Zinc fertilizer and irrigation interval

In order to study of water deficit stress and application of Zinc fertilizer and two strains of rhizobacteria including Pseudomonas putida (Sp) and Pseudomonas fluorescens (Pf) on morphophysiological traits and seed yield of maize, a expriment was carried out as a split plot-factorial design based on randomized compelate block with three replications at Mahvalat Razavi Khorasan provience, Iran in 2012.Irrigation intervals of 6, 9 and 12 days were as main plots and rhizobacteria (non inoculation, Sp and Sf) and Zinc fertilizer (0 and 50 kg Zinc sulphate ha-1) were as sub plots. Plant height, stem diameter, ear diameter and length, leaf rolling index, relative water content and seed yield were evaluated in this expriment. The results indicated that water deficit stress decreased significantly all mentioned above traits. Also PGPR inoculation increased all traits with except to leaf rolling index. Zinc sulphate application significantly increased plant height, ear length and seed yield. As irrigation interval increased from 6 to 12 days, leaf rolling index increased 3.2 times and seed yield decreased 57.3%, but zinc sulphate and Pseudomonas bacteria application significantly decreased leaf rolling index and significantly increased seed yield. Seed yield significantly affected by double interaction. In conclusion zinc sulphate application and seed inoculation by Pseudomonas can be recommended for maize cultivation, espically in semi-arid and arid conditions.