اثر سطوح مختلف پرایمینگ بذر بر بهبود عملکرد گلرنگ و اجزای آن در شرایط تنش آبیاری

به منظور ارزیابی اثرات پرایمینگ و تنش آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ بهاره آزمایشی در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل پرایمینگ در 4 سطح (هیدروپرایمینگ، محلول نیتروکسین، محلول‌ اکسین و شاهد (بدون پرایمینگ)) و تنش آبیاری در 3 سطح (بدون تنش، تنش در مرحله ساقه‌روی و پر شدن دانه) بود. تجزیه واریانس نشان داد که صفات سرعت رشد مطلق بوته، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه‌های فرعی، قطر طبق، تعداد طبق در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و درصد مغز دانه به طور معنی‌داری تحت تاثیر پرایمینگ و تنش آبیاری قرار گرفت. عملکرد دانه در بوته با تمامی صفات مورد بررسی همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت که در این میان بیشترین همبستگی با درصد مغز دانه مشاهده شد. بالاترین میزان عملکرد دانه در تیمار پرایمینگ مربوط به محلول اکسین (1852.8 کیلوگرم در هکتار) و نیتروکسین (1818 کیلوگرم در هکتار) بود. به طور کلی، پرایمینگ بذر باعث بهبود صفات مورد آزمایش گردید که در این میان بذور پرایم شده با اکسین و نیتروکسین نسبت به بذور هیدروپرایم شده خصوصیات رشدی بهتری از خود نشان دادند. همچنین بالاترین میزان عملکرد دانه در تیمار تنش آبیاری در شرایط آبیاری کامل (1846.8 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در کل نتایج نشان داد که در شرایط نرمال آبیاری با استفاده از پرایمینگ می‌توان به عملکرد بالاتری دست یافت.

Effect of seed priming on improvement of safflower (Carthamus tinctorius L.) yield and its components under water stress

In order to study the effects of seed priming and water stress on safflower (Carthamus tinctorius L.) yield and its components, an experiment was conducted in 2014 at the Research Farm of the Faculty of Agriculture, Shahid Madani University of Azarbaijan, Iran. Experiment was as a factorial based on a randomized complete block design with three replications. Seed priming was considered at 4 levels (hydro-priming, auxin solution, nitroxin solution and without priming) and water stress at 3 levels (no-water stress, stresses at the shoot growth stage and seed filling stage). Results showed that plant growth rate, plant height, number of branches, head diameter, head number, 1000-seed weight, yield and the percentage of seed kernel weight were significantly affected by seed priming and water stress. Yield indicated positive correlation with measured growth characteristics, but the highest observed with the percentage of seed-kernel weight. Maximum yield obtained from auxin and nitroxin seed priming by 1852.8 and 1818 kg.ha-1, respectively. Totally, seed priming caused to improve in growth characteristics, but auxin and nitroxin effects were better than hydro-priming. Also, no-water stress had the highest yield by 1846.8 kg.ha-1 in comparison with water stresses. Generally, results showed that priming in normal irrigation conditions caused to maximum yield.