بررسی تحمل به خشکی دو گونه ماش (Vicia Sp)در مرحله جوانه زنی و رشد گیاهچه

به طور کلی یکی از مهم ترین فاکتورهای دستیابی به عملکرد مناسب در تولید محصولات زراعی، جوانه زنی سریع و یکنواخت می باشد. تنش خشکی مهم ترین عامل تاثیر گذار بر جوانه زنی و متعاقب آن بر رشد و تولید گیاهان زراعی است. به منظور ارزیابی تاثیر تنش خشکی بر جوانه زنی بذر دو گونه ماش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان در سال 1388 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دو گونه ماش vicia ervilia l.) و (vicia dasycarpa l. و چهار سطح پتانسیل اسمزی (صفر، 3-، 6- و 9- بار) بود. سطوح پتانسیل اسمزی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول (peg-8000) تهیه شد. نتایج این آزمایش نشان داد که کاهش پتانسیل اسمزی در محیط جوانه زنی بذر، اثر معنی داری بر خصوصیات جوانه زنی (درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی) داشت. با افزایش سطح خشکی، درصد جوانه زنی به طور معنی داری کاهش یافت. به طوری که بیشترین درصد جوانه زنی در هر دو گونه در تیمار شاهد و کمترین آن در پتانسیل اسمزی 9- بار بدست آمد. در بین دو گونه مورد بررسی، گونه vicia ervilia l. در شرایط تنش خشکی، نسبت به گونه vicia dasycarpa l. کاهش کمتری را از نظر صفت درصد جوانه زنی نشان داد. این گونه همچنین از سرعت جوانه زنی بیشتری برخوردار بود. سطوح بالای پتانسیل اسمزی باعث کاهش بیشتری در رشد ساقه چه در مقایسه با ریشه چه گردید. به طوری که در پتانسیل اسمزی 9- بار، طول ساقه چه در هر دو گونه صفر بود. همچنین گونه vicia ervilia l. با افزایش تنش خشکی، کمتر از گونه دیگر تحت تاثیر قرار گرفت و دارای شاخص حساسیت به تنش کمتری بود. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده، می توان نتیجه گیری نمود که گونه های ماش در مرحله جوانه زنی نسبت به تنش خشکی از حساسیت بالایی برخوردارند و به نظر می رسد که آستانه تحمل گونه vicia ervilia l. در شرایط تنش خشکی در مرحله جوانه زنی از گونهl. vicia dasycarpa بالاتر باشد.