بررسی تاثیر 28- هموبراسینولید در کاهش اثرات تنش خشکی در گیاه دارویی مرزه

تنش خشکی از مهم ترین عامل کاهش معنی دار عملکرد گیاهان زراعی و دارویی به شمار می رود. استفاده از مواد تنظیم کننده رشد گیاهی همچون براسینواستروئیدها راهکار عملی برای کاهش این خسارات است. براسینواستروئیدها ترکیبات استروئیدی گیاهی با فعالیت گسترده بیولوژیکی هستند که توانایی افزایش عملکرد گیاهان را از طریق تغییرات متابولیسمی گیاه و حفاظت آن ها در برابر تنش های محیطی را دارند. در این پژوهش، تاثیر سه سطح آبیاری در ظرفیت مزرعه (fc)، تنش ملایم(2/3fc) و تنش شدید(1/3fc) و چهار غلظت ماده تنظیم کننده رشد گیاهی 28-هموبراسینولید( صفر، m 10-10 ، m 8-10 و 6-10 مولار) بر برخی صفات گیاه دارویی مرزه رقم بختیاریکا مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج کاهش آبیاری تاثیر معنی داری در کاهش پارامتر های رشد شامل وزن خشک و طول ریشه، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، ارتفاع گیاه، عملکرد کل اندام هوایی و عملکرد اسانس داشت و غلظت 8-10 مولار 28-هموبراسینولید موجب افزایش معنی دار وزن خشک ریشه، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، ارتفاع گیاه، عملکرد کل و عملکرد اسانس شد. درصد اسانس با کاهش آبیاری، افزایش معنی داری را در سطح 1% نشان داد به طوری که درصد اسانس از 36. % در تیمار آبیاری کامل، به 87.% در تنش شدید و استفاده از 8-10 مولار هورمون رسید. عملکرد اسانس در سطح 5% تحت تاثیر آبیاری و کاربرد هورمون قرار گرفت و بیشترین عملکرد اسانس مربوط به آبیاری کامل و استفاده از 8-10 مولار 28-هموبراسینولید و با مقدار 32/29 کلیوگرم در هکتار به دست آمد. در این رابطه استفاده از این سطح هورمون در آبیاری کامل، تنش ملایم و شدید بترتیب باعث افزایش معنی دار 59، 30 و 24 درصدی عملکرد اسانس نسبت به گیاهان شاهد گردید. به طور کلی نتایج حاصل از آزمایش نشان می دهد که استفاده از 28-هموبراسینولید از طریق تحریک افزایش پارامترهای رشد و عملکرد ماده خشک مرزه باعث افزایش عملکرد اسانس این گیاه شده و راهکار مناسبی برای مقابله با شرایط تنش آبی می باشد.