نرخ های بهینه مالیاتی در شرایط رانت جویی مالیاتی با استفاده از الگوریتم ژنتیک

مالیات یکی از ابزارهای سیاست مالی در تنظیم فعالیت های مختلف اقتصادی در رسیدن به تعادل اقتصادی و عدالت اجتماعی است. سیاست های مالیاتی از طریق تصحیح و تثبیت فعالیت های اقتصادی در بخش های مختلف، نه تنها به تامین منابع مالی دولت، بلکه به رشد و توسعه اقتصادی نیز می تواند کمک کند. دولت با استفاده از سیاست های مالیاتی مناسب و ترکیب بهینه مالیات های مستقیم و غیر مستقیم، می تواند به نحو موثرتری به اهداف تخصیص بهینه منابع، باز توزیع درآمد و عدالت اجتماعی نزدیک تر شود. به عبارت دیگر، نظریه مالیات بندی بهینه در ادبیات مالیاتی در راستای در نظر گرفتن ملاحظات عدالت و برابرسـازی مطرح و گسترش یافته است. نرخ های بهینه شامل مجموعه ای از نرخ ها اسـت کـه بایسـتی مقادیر بهینـه شان به گونه ای انتخاب گردد که تابع مطلوبیت افراد را حداکثر کند، همچنین بیشترین درآمد و کمترین تبعات منفی اجتماعی را نیز در پی داشته باشد. در این راستا، میزان دریافتی های حاصل از مالیات ها در کارایی اجرای سیاست های مالی اثر دارد. یکی از عواملی که عملکرد دولت در دریافت های مالیاتی را تحت تاثیر قرار می دهد، وجود فرصت های رانت جویی است که از طریق آن امکان عدم پرداخت مالیات می تواند به وجود آید. در این مقاله، سعی شده است تا در چارچوب یک سیستم تعادل عمومی و روش های بهینه یابی هوشمند (الگوریتم ژنتیک)، نرخ های بهینه مالیاتی در شرایط اقتصاد دارای رانت استخراج گردد. نتایج حاصل از بهینه یابی مدل های تصریح شده نشان می دهد که با وجود رانت جویی در درآمدهای مالیاتی دولت، مالیات بر مصرف بیش از سطح بهینه است و در مقابل، مالیات بر حقوق و دستمزد بسیار کمتر از سطح بهینه عمل می کند. این یافته ها بیانگر آن است که امکان رانت در مالیات بر حقوق و دستمزد نسبت به مالیات بر مصرف به دلیل پیچیدگی های اجرا و وصول آن بیشتر است؛ در حالی که رانت جویی در مالیات بر مصرف به دلیل شفافیت و تک نرخی بودن آن کمتر می باشد.

The Optimized Tax Rates under Tax Rent-Seeking Conditions by using Genetic Algorithm

AbstractTax is one of the financial policy tools in regulating various economic activities to achieve economic balance and to establish social justice. Tax policies can not only help to provide financial resources for government, but also contribute to economic development and growth. Government can use appropriate tax policies and optimized combination of direct and indirect taxes to accomplish successfully optimized resource assignment, redistribution of income and social justice. In other words in tax literature, the optimized taxation theory has been developed with the aim at considering justice and equality. The optimized tax rates are a series of rates which values should be selected in a way to maximize utility function and to produce maximum revenue and has minimum negative consequences. The tax revenues affect the efficiency of financial policies implementation. One of the factors affecting government performance in receiving tax revenues is rentseeking opportunities through which the possibility of tax unpaid may occur. This paper tries to extract the optimized tax rates in the context of rentseeking economy in terms of a public balance system and intelligent optimization methods (Genetic Algorithm). The results of optimization of described models indicated that in the context of rentseeking in government tax revenues, tax on consumption is more than optimized level and conversely, tax on wage and payment is lower than the optimized level. These findings indicate that the possibility of rentseeking on wage tax is more than consumption tax due to implementation complexity and its reception. Meanwhile, rentseeking in consumption tax is lower than another due to transparency and a single rate.