تعمیم مفهوم «مقر دائم» به شرکت های فـرعی

شرکتهای چندملیتی عموما با هدف احتراز از مسئولیت مالیاتی در کشورهایی غیر از محل اقامت، اقدام به تاسیس شرکتهای فرعی می نمایند. در اکثر کشورها چنین شرکتهایی بعلت احراز یک شخصیت حقوقی مستقل بعنوان یک شرکت مقیم، در کشور محل ثبت یا محل حضور مدیریت موثر (در صورت وجود یک موافقتنامه دوجانبه مالیاتی) مشمول قوانین و مقررات مالیاتی می باشند. لیکن سطح بالای وابستگی به شرکت خارجی سبب شده است رویه قضایی برخی کشورها، شرکتهای فرعی را مقر دائم شرکت غیرمقیم تحت شروط مادۀ پنج معاهدۀ نمونه سازمان همکاری و توسعه اقتصادی تلقی نماید. معهذا احتساب شرکت فرعی بعنوان مقر دائم نیازمند تحقق شرایطی است و این مقاله تلاش نموده است با توجه به معاهدۀ نمونه سازمان همکاری و توسعه اقتصادی که الگوی تدوین موافقتنامه های مالیاتی دوجانبه ایران نیز می باشد، ضوابطی جهت اطلاق وضعیت مقر دائم به این شرکتها استخراج نماید. بدین منظور لازم است ماهیت شروط قرارداد منعقده میان شرکتهای فرعی و مادر و قرائن موجود در خصوص درجه وابستگی میان آنها و میزان پذیرش ریسک امور تجارتی که در قرارداد نمایندگی شرکت مادر به عهده گرفته شده، برای احراز وجود مقر دائم شرکت خارجی ملحوظ قرار گیرد.