بررسی علیت پانلی بین سیاست‌های مالی، رشد اقتصادی و تورم در ایران

با توجه به نقش حائز اهمیت دولت در توسعه اقتصادی و روابط متقابل سیاست‌های مالی دولت با رشد اقتصادی و نرخ تورم به ویژه کشورهای در حال توسعه همچون ایران، هدف مطالعه حاضر بررسی روابط علی بین سیاست‌های مالی دولت (درآمدهای مالیاتی و مخارج دولت) با رشد اقتصادی و نرخ تورم در استان‌های ایران در دوره زمانی 1400-1388 با استفاده از آزمون علیت دومیترسکو-هورلین می‌باشد. نتایج حاصل از این مطالعه با هر دو فرضیه مالیات-مخارج فریدمن (1992) و مخارج-مالیات پیکاک و وایزمن (1979) سازگار بوده و حاکی از آن است که مالیات و مخارج دولت رابطه علیت دو طرفه با یکدیگر دارند. همچنین، مطابق با فرضیه رومر (1989) مبتنی بر اثر بر تصمیمات تخصیصی بنگاه‌ها و فرضیه مارزو (1998) مبتنی بر اثر انباشت عوامل تولید، و همچنین قانون واگنر، بین مالیات و رشد اقتصادی رابطه علیت دو طرفه وجود دارد. با این حال، بین مخارج دولت و رشد اقتصادی هیچ گونه رابطه علیتی یافت نشده است. علاوه بر این، بین نرخ تورم و مالیات یک رابطه علیت یک طرفه از تورم به سمت مالیات وجود دارد. این نتیجه فرضیه اثر تانزی (1977) را تایید می‌کند. همچنین بر اساس نتایج و منطبق بر مطالعات پیشین یک رابطه علیت دو سویه بین مخارج دولت و نرخ تورم وجود دارد. در نهایت با توجه به نتایج این مطالعه، یک رابطه علیت از نرخ تورم به سمت رشد اقتصادی وجود دارد که تئوری عمومی کینز و عدم تعدیل کامل دستمزدها را تایید می‌نماید.  

investigating panel causality between fiscal policies (tax revenue and government expenditures), economic growth, and inflation in iran

according to the important role of governments in economic development and the interrelationships between government’s fiscal policies with economic growth and inflation rate, especially in developing countries such as iran, and based on previous theoretical studies, the main purpose of this study is to investigate the causal relationships between fiscal policies (tax revenues and government expenditures) with economic growth and inflation rate in the provinces of iran during 2009-2021 applying domitrescu-horlin causality test. the results indicate that there is a two-way causality between taxes and government expenditures, a two-way causality between taxes and economic growth, no causality between government expenditures and economic growth, a one-way causality from inflation rate to taxes, a two-way causality between government expenditures and inflation, and a one-way causality from inflation to economic growth. based on the results, it is suggested that the government create a suitable and efficient tax system and also make changes in its expenditures in order to help reduce the inflation rate and affect the budget deficit.