شبیه‌سازی اثر مالیات سبز بر شاخص‌های سلامت و رفاه در ایران: مدل تعادل عمومی اقتصاد، انرژی و محیط زیست (gem-e3)

ایران از جمله کشورهای دارای مصرف سرانه بالای انرژی می‌باشد. علی‌رغم جنبه‌های مثبت مصرف انرژی، اثرات جانبی منفی ناشی از آن را نمی‌توان نادیده گرفت. به‌طوری‌که آلودگی محیط زیست به عنوان مهم‌ترین خطر زیست محیطی بر سلامت در سطح جهانی مطرح است. لذا دریافت مالیات سبز از بخش‌های تهدید کننده‌ محیط زیست و سلامت مردم ضروری است. این پژوهش با استفاده از مدل‌ تعادل عمومی و در نظر گرفتن اثرات متفاوت بخش‌های اقتصاد، انرژی، محیط زیست و بخش سلامت به شبیه‌سازی اثر مالیات سبز بر انتشار آلاینده‌ها، شاخص‌های سلامت و رفاه در اقتصاد ایران می‌پردازد. مدل ارائه شده با داده‌های ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 ایران کالیبره شده و متغیرهای درون‌زای مدل با استفاده از تکنیک mcp و بهره‌گیری از نرم‌افزار gams محاسبه گردیده است. نتایج مطالعه نشان داد با اعمال سیاست مالیات سبز، انتشار تمامی‌آلاینده‌ها با درجات مختلف همواره کاهش می‌یابد. ولی به دلیل افزایش رفاه کل جامعه با در نظر گرفتن اثرات اعمال این سیاست بر بخش سلامت پیشنهاد می‌گردد، جهت جلوگیری از افزایش هزینه‌های سلامت ناشی از آلودگی هوا، مالیات سبز بر روی نهاده‌های انرژی اعمال گردد. 

simulation of green tax effects on health indicators and welfare in iran: general equilibrium model of economy, energy and environment (gem-e3)

iran is among the countries with a high per capita consumption of energy. despite the positive aspects of energy consumption, the negative side effects cannot be ignored. the environmental pollution is considered to be the most important environmental risk to health globally. therefore, it is essential to receive green tax in order to reduce the threats to the environment and the people’s health. this study uses a general equilibrium model to consider the effects of different sectors of the economy, energy, environment and health sectors on simulating the effect of green tax on emission of pollutants, health indicators and welfare in iran’s economy. the model is calibrated with the data from the social accounting matrix of 2011 in iran and the endogenous variables of the model are calculated using the mcp technique and using the gams software. the results of the study showed that by applying the green tax policy, the spread of all pollutants in various degrees is always reduced. however, due to increasing the welfare of whole community, considering the effects of applying this policy on the health sector, green tax on energy inputs are proposed to prevent the increase in health costs caused by air pollution.