شناسایی ریسک تمکین مالیات مشاغل با روش نظریه پردازی زمینه بنیان

پژوهش حاضر به شناسایی ریسک های تمکین مالیات مشاغل با استفاده از روش نظریه پردازی زمینه بنیان می پردازد. جامعه آماری پژوهش، نخبگان و متخصصین صاحب نظر در حوزه مالیاتی هستند که با توجه به هدف پژوهش، از روش نمونه گیری گلوله برفی یا زنجیره ای برای مصاحبه استفاده شده است. پس از اخذ نظر23 نفر از نخبگان و صاحب نظران امر در سال 1398 تعداد 28 مورد ریسک تمکین مالیات مشاغل شناسایی و با توجه به روش کدگذاری باز و محوری، ریسک های شناسایی شده در چهار بخش ثبت رویدادهای مالی، اظهارنامه مالیاتی، ارائه اطلاعات و تسویه بدهی مالیاتی طبقه بندی شد. اولویت بندی ریسک های تمکین مالیات با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، نشان می دهد در بخش عدم ثبت رویدادهای مالی، بیشترین ریسک تمکین، استفاده از دو دفتر در ثبت رویدادهای مالی است. در بخش ریسک تمکین در اظهارنامه، مهمترین ریسک تمکین، عدم ارائه اظهارنامه است. در بخش ریسک تمکین مودی در ارائه اطلاعات نیز بیشترین ریسک تمکین، عدم تسلیم اسناد و مدارک و دفاتر در موعد مقرر بوده و در نهایت مهمترین ریسک تمکین مشاغل در بخش عدم تسویه بدهی، اعتراض به رای هیات حل اختلاف تجدیدنظر و ارجاع به شورای عالی مالیاتی است. با توجه به نتایج این پژوهش، تصمیم گیران حوزه مالیاتی می توانند خلاءهای قانونی موجود در بخش هایی که بیشترین ریسک تمکین مالیات دارد را رفع و ضمانت اجرایی برای رعایت آن پیش بینی نمایند.

Identifying the Risk of Business Tax Compliance using the Grounded Theory

The present study identifies business tax compliance risks using the grounded theory approach. The statistical population of the study is the elite and experts in the field of taxation who have been selected from the snowball or chain sampling method for the interview according to the purpose of the research. After receiving the opinion of 23 elites and experts in 2019, 28 cases of business tax compliance risks were identified and according to the open and central coding method, risks were classified in 4 sections: financial events registration, tax return, providing information and tax debt settlement. The prioritization of tax compliance risks using the hierarchical analysis method shows that in the nonregistration of financial events section, the highest risk of compliance is use of two ledgers in recording financial events. In the risktaking section of the statement, the most important risk is the nonsubmission of the statement. In the risktaking section of taxpayers, the highest risk is failure to submit documents and ledgers on time. According to the results of this study, tax decision makers can fill the legal gaps in the sectors that have the highest risk of tax evasion and provide an executive guarantee to comply with it.