بررسی و سنجش عوامل موثر بر ایجاد وقفه‌های مالیاتی در نظام مالیاتی ایران (مطالعه موردی اداره کل امور مالیاتی استان مازندران)

هدف این پژوهش بررسی و سنجش عوامل موثر بر ایجاد وقفه های مالیاتی در نظام مالیاتی ایران می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل اطلاعات پرونده های مالیاتی گروه اشخاص حقوقی فعال در بخش تولید اداره کل امور مالیاتی استان مازندران است که طی سال های 1388 تا 1392 اظهارنامه مالیاتی تسلیم نموده اند و طی مراحل رسیدگی به مالیات آنها، دفاتر و اسناد و مدارک ارائه نموده و با بررسی اسناد و مدارک مذکور مالیات قطعی آنها تعیین گردیده و به مرحله وصول رسیده است که مجموعاً شامل 225 سال پرونده مالیاتی مربوط به 45 شرکت بوده اند. نتایج این پژوهش بیانگر آنست که زمان های مرتبط با فرآیند رسیدگی مالیاتی و صدور برگ قطعی مالیات و وصول مالیات قطعی شده دارای آرایش تصادفی نمی باشند و عوامل نحوه رسیدگی به دفاتر یا تشخیص علی الراس، مرحله قطعیت مالیات، اختلاف استانداردهای حسابداری و قانون مالیات های مستقیم و اختلاف درآمد مشمول مالیات تشخیصی به قطعی و عدم گسترش و ترویج کارآمد فرهنگ مالیاتی به ترتیب بر وقفه مالیاتی موثر می باشند که با توجه به بیشترین زمان صرف شده در فرآیند وصول مالیات مربوط به زمان رسیدگی پرونده، فاصله تسلیم اظهارنامه مالیاتی توسط مودی و صدور برگ تشخیص و ثانیاً مربوط به زمان قطعیت پرونده (بعد از ابلاغ برگ تشخیص و بررسی اعتراض مودی و صدور برگ قطعی) می باشد که اولی مربوط به پیچیدگی قانون، نحوه رسیدگی به دفاتر یا علی الراس و اختلاف استانداردهای حسابداری و قانون مالیات و نیز نارسایی های موجود در فرآیندهای رسیدگی سازمان امور مالیاتی، حجم زیاد پرونده ها و عدم برنامه ریزی و اولویت بندی پرونده ها جهت رسیدگی و دومی علاوه بر عوامل فوق مربوط به گسترش فرهنگ مالیاتی می باشد.