بررسی، نقد و تحلیل واژگان معادل ‌یابی شده درسنامۀ زیست‌ شناسی دوره متوسطه اول و دوم

در پژوهش حاضر به مطالعه موردی واژه‌های معادل ‌یابی ‌شده در درسنامه زیست‌شناسی پرداخته شده و سنجش میزان مقبولیت واژه‌های تخصصی معادل‌یابی‌شده به زبان فارسی در درس زیست‌شناسی دوره متوسطه اول و دوم، بر اساس مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بر پایه معیارهای واژه‌سازی و واژه‌گزینی نقد و بررسی شده است. روش تحقیق به‌صورت کیفی و کمی است. در روش‌کیفی، پرسش‌نامه‌ای از نوع نگرش‌سنجی بسته به‌صورت جداگانه به 50 دانش‌آموز داده شده است و در روش‌کمی، داده‌ها با تحلیل آماری بیان شده‌اند تا تاثیر واژه‌های معادل‌یابی شده بر استقبال کاربران سنجیده شود. نتایج تحقیق با توجه به ساخت‌واژه‌های معادل‌یابی‌شده از نظر بهره‌وران تفاوت معناداری را نشان می‌دهد؛ یعنی دانش‌آموزان با همان اصطلاحات و واژگان تخصصی لاتین بهتر می‌توانند معنی واژگان را مفهوم‌سازی و درک کنند. به همین دلیل واژه‌ها به سه دسته (آشنا، نسبتاًآشنا و ناآشنا) تقسیم شده‌اند و نظر دانش‌آموزان در مورد کل واژه‌های معادل‌یابی‌شده بررسی و تحلیل گردید که نتیجه منفی بود. نظر دانش‌آموزان به این اشاره دارد که معادل‌های ارائه شده برای واژه‌های ناآشنا مناسب نیستند؛ اما معادل‌های ارائه‌شده برای واژه‌های آشنا و نسبتاًآشنا از نظر ایشان مناسب‌تر هستند.

the review, analysis and critique of the equivalent vocabulary of biology textbooks of the first and second grades of high school

this case study explored the equivalents found in the biology textbook in iranian context. it tried to measure the acceptability of the specialized words equivalent in persian language in the biology textbooks of the first and second grades of high school. it was tried to focus on the equivalents approved by the academy of persian language and literature, based on the criteria of word formation and word selection. the method was mixed-method, i.e., qualitative and quantitative. in the qualitative method, a closed attitude questionnaire was given to 50 students individually, and in the quantitative stage, the data were expressed with statistical analysis to determine the impact of the equivalent words on the process of learning and teaching materials. the results showed a significant difference in the construction of the found equivalent vocabulary. that is, students with the same specialized latin terms and vocabulary can better conceptualize the meaning of the words and teachers have more mastery in teaching vocabulary and specialized terms. for this reason, the words divided into three categories (familiar, relatively familiar and unfamiliar) and the students’ opinions about all the equivalent words were analyzed and the result was negative. the opinion of the students indicated that the provided equivalents are not suitable for unfamiliar words. but the equivalents presented for familiar and relatively familiar words are more appropriate in their opinion.