تاثیر آزاد سازی تجاری بر سطح اشتغال کشور

برنامه آزاد سازی تجاری به عنوان فرایندی در جهانی شدن، زمینه ساز رقابت پذیری بین المللی و مشارکت کشور ها در فعالیت‏های اقتصادی است. البته در جریان این برنامه فعالیت‏هایی که ازتوان رقابتی بالایی برخوردار نباشند امکان ادامه کار را از دست می دهند. از سوی دیگر، تحقیقات نشان می دهند که تداوم در آزاد سازی تجاری به بسط وظهور فرصت های شغلی جدید منجر می‏شود. آن چه این مقاله در پی آن است چگونگی ایجاد رابطه ای تعاملی بین آزاد سازی تجاری واشتغال به ویژه در اقتصاد ایران است به گونه ای که گرایش کشور به سمت آزاد سازی کامل تجاری ممکن است متضمن آثاری هم در کوتاه مدت و هم دربلند مدت باشد. در عمل، این فرضیه قابل اثبات است که پیوستن به فرایند جهانی شدن به عنوان مرحله تکامل یافته آزاد سازی می تواند تاثیرات معنی داری را بر سطح اشتغال کشور داشته باشد. داده های آماری مورد استفاده در این مقاله مربوط به دوره 1382-1338 است. بدین لحاظ، نقش آزاد سازی تجاری بر سطح اشتغال کشور درقالب بردارهای سری های زمانی تدوین و بررسی می گردد. سپس آثار بلند مدت و کوتاه مدت ازطریق روش های سری های زمانی به ویژه مدل اتورگرسیو تاخیردار توزیعی و مکانیسم تصحیح خطا تعیین می گردند. نتایج بدست آمده نشان می دهند که آزاد سازی تجاری از طریق اعمال سیاست های حذف و یا کاهش تعرفه ها و افزایش واردات در کوتاه مدت اثرمعنی داری بر روی اشتغال ایجاد می کند. علاوه بر این، متغیر جهانی شدن در بلند مدت روی اشتغال اثرگذار است. می توان نتیجه گرفت اشتغال زایی درنظام اقتصادی ایران منوط به هماهنگی سیاست آزاد سازی تجاری با تاثیرات جهانی شدن دربلند مدت خواهد بود. همچنین نتایج نشان می دهند که آزاد سازی واردات کالاهای مصرفی و بخشی از کالاهای واسطه ای بر اشتغال اثرمثبت در کوتاه مدت دارد، در حالی که آزاد سازی واردات کالاهای سرمایه ای منجر به افزایش ظرفیت های تولیدی کشور می شود، به طوری که دربلند مدت اثرات معنی دار و عمیق تری براشتغال ایجاد می نماید.