بررسی تاثیر قدرت مدیرعامل بر عملکرد مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین قدرت مدیرعامل و معیارهای عملکرد است. معیارهای عملکرد مورد بررسی در این پژوهش بازده دارایی‌ها، بازده حقوق صاحبان سهام و کیو توبین هستند. برای تعیین قدرت مدیرعامل از معیارهای دوره تصدی مدیرعامل، دوگانگی نقش مدیرعامل و استقلال هیئت مدیره استفاده شده است. روش: انتظار می‌رود قدرت مدیرعامل بر معیارهای عملکرد تاثیر‌گذار باشد. به منظور بررسی این فرضیه‌ داده‌های 122 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال‌های 1390 الی 1398 با استفاده از رگرسیون چندگانه مورد آزمون قرار گرفتند. این پژوهش کاربردی بوده و روش شناسی آن تجربی است. یافته‌ها: طبق انتظار بین قدرت مدیرعامل و معیارهای بازده حقوق صاحبان سهام و کیو توبین رابطه مثبت وجود دارد، اما بین قدرت مدیرعامل و بازده دارایی‌ها رابطه‌ای وجود ندارد. نتیجه‌گیری: مسئله نمایندگی مهم‌ترین آسیب جدایی مالکیت از مدیریت است. یکی از راه‌های کاهش این آسیب هم سو کردن منافع مالک و مدیر با استفاده از متغیرهای حسابداری است. هر چند ذینفعان ترجیح می‌دهند بازده حاصل از بکارگیری منابع حداکثر شود اما ترجیح مالکان این است که بازده سرمایه‌گذاری آن‌ها به طور خاص حداکثر شود. بنابراین با توجه به اینکه هیئت مدیره به نمایندگی از مالکان مدیر را استخدام می‌کند احتمال اینکه در قرارداد مربوطه بر معیارهای عملکرد مدنظر  مالکان تاکید شود بسیار بیشتر از معیارهای عملکردی است که سایر ذینفعان شرکت به آن اهمیت می‌دهند. بدیهی است مالکان در صورتی اختیار و قدرت بیشتری به مدیرعامل اعطا می‌کنند که احتمال بهبود معیارهای مذکور بیشتر شود. رابطه مثبت بین قدرت مدیرعامل و بازده حقوق صاحبان سهام می‌تواند تایید این ادعا باشد. با بهبود معیارهای عملکرد مدنظر صاحبان سهام انتظار می‌رفت ارزش سرمایه‌گذاری آن‌ها که در معیار کیو توبین منعکس می‌شود، بهبود یابد. یافته‌های پژوهش این ادعا را نیز تایید می‌کنند.

Investigating the Effect of CEO Power on Financial Performance of Firms Listed with Tehran Stock Exchange

Objective: This study is supposed to investigate the relationship between CEO power and performance measurement. CEO tenure, management duality and board independence are the measures used to capture managerial power. Performance measurements are ROA, ROE and tobin’s Q. Methods: It is expected that manager power have positive effect on performance. To test this hypothesis we used there hypotheses with the the CEO power as independent variable and and ROA, ROE and tobin’s Q as dependent variable in each of them. Control variables used in this study are firm size, firm growth and firm age. We used data from 122 firms listed with the Tehran Stock Exchange from 2012 to 2020, collected from CODAL database. This is an applied research and has an experimental methodology. Findings: As was expected we found managerial power to be positively influencing ROE and Tobin’s Q. To the contrary there is no relationship between manager power and ROA. Conclusion: Agency conflicts are the most important downside in the separation of ownership and management. An efficient way of reducing negative effects of this issue is to coordinate owner and manager interests through accounting variables. Shareholders prefer to have the highest return on their investment, namely ROE. As manager is employed by the board of directors, representing the owners, it is highly expected that there be an emphasis on owners’ performance measures in manager contact, rather than other measures interesting to other stakeholders. Owners are willing to grant higher power to manager only if this higher power leads to improvement of owners’ performance measures. The positive relationship found between manager power and ROE could verify this claim. Improvement in owners’ interests is expected to influence positively their investment value proxied by Tobin’s Q. Findings are indicative of this claim as well.