تاثیر برنامه والدگری مبتنی بر ذهن تمام‌عیار در افسردگی، اضطراب و تنیدگی مادران دارای فرزند دچار اختلال ناخشنودی جنسیتی

نظر به موضوعیت دو گروه جنسیتی در جوامع، جای شگفتی نیست که برخی والدین به مجرد آگاه شدن از انتخاب جنسیت ناهمخوان با جنس فرزندان، به دلیل تنش برآمده از شرم و سرافکندگی دچار مشکلات روانی شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه والدگری مبتنی بر ذهن تمام‌عیار بر افسردگی، اضطراب و تنیدگی در مادران دارای فرزند با اختلال ناخشنودی جنسیتی انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه آزمایش و گروه کنترل بود که در آن از طرح پیش آزمون-پس آزمون با دوره پیگیری سه‌ماهه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را همه مادران دارای فرزند دچار ناخشنودی جنسیتی و مراجعه کننده به مرکز بهزیستی و انستیتو روان‌پزشکی شهر تهران در سال 1401 تشکیل می دادند که از میان آن‌ها بر پایه پرسشنامه هویت جنسیتی (deogracias et al, 2007) و مصاحبه بالینی ساختاریافته طبق معیارهای dsm-5 با فرزندانشان،30 نفر به شیوه در دسترس انتخاب‌شده و به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی های انتخاب‌شده در هر دو گروه به‌وسیله پیش آزمون و توسط پرسشنامه افسردگی، اضطراب و تنیدگی (lovibond lovibond, 1996) مورداندازه‌گیری قرار گرفتند، پس‌ازآن برنامه والدگری مبتنی بر ذهن تمام‌عیار (bögels restifo, 2014) به گروه آزمایش آموزش داده شد ولی گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. پس از آموزش در هر دو گروه پس آزمون اجراشده و همچنین پس از سه ماه آزمون پیگیری از هر دو گروه به عمل آمد. داده های به‌دست‌آمده با به‌کارگیری روش آماری واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار spss مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه والدگری مبتنی بر ذهن تمام‌عیار مایه بهبود سطح افسردگی، اضطراب و تنیدگی در مادران دارای فرزند دچار ناخشنودی جنسیتی شده که این بهبودی تا مرحله پیگیری برقرار بوده است (p<0.05). بر این بنیاد پیشنهاد می شود که مشاوران و روان شناسان از این روش در مراکز مشاوره برای این گروه از مادران استفاده کنند.

the effec of parenting program based on mindfulness on depression, anxiety, and stress in mothers with children with gender dysphoria

background: since two gender groups are established in societies, it is not surprising that some parents suffer from psychological problems due to shame and embarrassment as soon as they learn about their children’s gender selection.objective: the present study was conducted to determine the effectiveness of a parenting program based on mindfulness on depression, anxiety, and stress in mothers with children with gender dysphoria. method: the research design was a semi-experimental type with an experimental group and a control group, in which a pre-test-post-test design with a follow-up period was used. the statistical population of the research was made up of all mothers with children with gender dysphoria in tehran in 2023, and 30 of them were selected based on the gender identity questionnaire )deogracias et al, 2007( and a clinical interview structured according to dsm-5 criteria with their children. and were randomly replaced in the experimental group (15 people) and the control group (15 people). the selected subjects in both groups were measured by the pre-test and depression, anxiety, and stress questionnaire (lovibond lovibond, 1996), after that the parenting program based on mindfulness (bögels restifo, 2014) was taught to the experimental group, but the control group received no training. did not receive after the training, a post-test was conducted in both groups, and a follow-up test was conducted in both groups after three months. the obtained data were analyzed using the statistical method of variance with repeated measurement and bonferroni’s post hoc test in spss software. findings: the results of the research showed that the parenting program based on mindfulness improved the level of depression, anxiety, and stress in mothers with children with gender dysphoria, and this improvement was maintained until the follow-up stage (p<0.05). conclusion: based on this, this type of training can be used to improve the psychological condition of this group of mothers.