اثربخشی روش تدریس علوم تجربی دوره ابتدایی بر اساس رویکرد فولن بر تفکر انتقادی و خلاقیت دانش ‌آموزان

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روش تدریس علوم تجربی دوره ابتدایی بر اساس رویکرد فولن بر تفکر انتقادی و خلاقیت دانش آموزان بود. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش را دانش‌آموزان پسر دوره ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1399-1400 تشکیل دادند. از مدارس شهر اصفهان یک مدرسه پسرانه به صورت در دسترس انتخاب و از آن مدرسه دو کلاس پایه سوم دوره ابتدایی که هر کدام 25 دانش‌آموز داشتند، به تصادف به عنوان گروه آزمایش و کنترل در نظر گرفته شدند و به پرسشنامه تفکر انتقادی (ctq) و پرسشنامه خلاقیت (ttct) به عنوان پیش‌آزمون پاسخ دادند. در ادامه، گروه‌ آزمایش با روش تدریس علوم تجربی دوره ابتدایی بر اساس دیدگاه فولن مورد آموزش این درس در یک نیم سال و طی چهار ماه قرار گرفتند در حالی‌که گروه کنترل آموزش مرسوم را دریافت نمودند. در نهایت بعد از اتمام نیم‌سال تحصیلی، ‌پس آزمون به اجرا درآمد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار spss و به روش تحلیل کواریانس انجام شد. نتایج نشان داد با کنترل نمرات پیش‌آزمون­ هر دو گروه، اثر تدریس علوم تجربی دوره ابتدایی بر اساس دیدگاه فولن بر تفکر انتقادی و خلاقیت معنی‌دار بوده و این روش تدریس باعث شده است تا تفکر انتقادی و خلاقیت دانش‌آموزان، افزایش یابد. بنابراین از این روش تدریس به عنوان روشی کارآمد در آموزش علوم تجربی دوره ابتدایی می‌توان بهره برد.

investigating the effectiveness of teaching elementary experimental sciences based on michael fullan’s approach to students’ critical thinking and creativity

introductionthe most important period in all education systems in the world is the primary level, so studying different dimensions in this stage of education, especially the teaching method, is of great importance. an effective teaching method can facilitate deep learning, which can be achieved by a continuous and close review of teaching methods. ‘experimental sciences’ is one of the subjects taught in iran in primary school; thus, what teaching method(s) should be used to teach this course effectively deserves attention. in an attempt to deal with the factors causing students’ poor performance in ‘experimental sciences’, researchers have suggested that teaching methods that are based on students’ deep learning can be the solution. in addition, they believe that deep-learning-based curricula can influence students’ views on how to learn experimental sciences by promoting creativity and critical thinking. therefore, considering the centrality of deep learning in michael fullan’s approach and the emphasis of many researchers in the field of experimental sciences education on deep learning, the present study was designed to, first, identify the curriculum components related to goals, content, teaching-learning strategies, evaluation, grouping, required resources and facilities, time, and place with the main goal of promoting deep learning in the form of the four levels introduced by fullan. to this end, the challenges and needs associated with the teaching methods of ‘experimental sciences’ were determined by reviewing the existing literature. in this study, for the first time, a method of teaching ‘experimental sciences’ in primary school was developed based on fullan’s approach. afterward, the validity of the developed teaching method and its effectiveness on students’ critical thinking and creativity were investigated