شناسایی نشانگرهای هدف‌های برنامه درسی دانشگاه نسل چهارم در آموزش عالی ایران

از نگاه بیشتر متخصصان آموزشی ،اهداف مهم ترین منبع کاربست نشانگرهای دانشگاه نسل چهارم و پرورش دانش‌آموختگانی خلاق است. در واقع پیاده‌سازی نشانگرهای دانشگاه نسل چهارم در اهداف برنامه درسی باعث بهبود مستمر کیفیت آموزش عالی و ارتقای کارآمدی واثربخشی آن خواهد گردید. پژوهش حاضر با هدف شناسایی نشانگرهای اهداف برنامه درسی دانشگاه‌ نسل چهارم در آموزش عالی ایران انجام شد. روش پژوهش حاضر کیفی از نوع مطالعه موردی کیفی بوده است. مشارکت‌کنندگان پژوهش، اعضای هیئت علمی دانشگاه ها بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی انتخاب شدند؛ بدین منظور با 20 نفر از متخصصان و اعضای هیئت‌ علمی دانشگاه‌های کشور که در حوزه برنامه درسی و آموزش عالی صاحب نظر هستند، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. روایی داده ها با استفاده از چهار معیار قابل قبول بودن، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تاییدپذیری و پایایی آن با استفاده از روش مستندسازی انجام گرفت. مصاحبه ها، پس از پیاده شدن، به‌صورت ساختاری و تفسیری تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته ها حاکی از آن بود که مهم ترین شاخص های اهداف در برنامه درسی دانشگاه نسل چهارم عبارت‌اند از: تعامل و مشارکت کارفرمایان در فرایند تدوین اهداف، توجه به خوداشتغالی و کارآفرینی دانشجویان در تدوین اهداف، تدوین اهداف بر مبنای استانداردها و شایستگی‌های بین‌المللی دانشگاه‌های نسل چهارم، کاربست آموزه‌های بین‌رشته‌ای و فرارشته ای در تدوین اهداف، بهره‌گیری از دیدگاه‌های نوآورانه و دانش نوین، کاربست رویکرد آینده‌پژوهانه و توجه به پاسخ‌گویی اجتماعی در تدوین هدف‌های برنامه درسی.

identifying the indicators of objectives of the fourth generation university curriculums in iran

universities can be divided into four generations based on some specific approaches andexecutive structures corresponding to such approaches. first generation universities, or educationbaseduniversities, second generation universities, or research-based universities, third generationuniversities, or innovative, technology and entrepreneurial universities, and fourth generationuniversities, or universities which place emphasis on improving technology and innovation,valuing creation, and promoting welfare. concerning fourth generation universities are the centerof all scientific, technological and cultural developments in each country and have an active andinitiating role in connecting the country to the world. universities can achieve their missions andgoals only if they design and implements their curriculums based on the existing facts, capacitiesand facilities and the appropriate standards and if they take the rapid development of science andtechnology into account. one of the main goals of higher education is to harmonize the elementsof the curriculums with the specialized development and requirements of the society. suchrequirements are evolving in line with the development of knowledge and technology. fourthgeneration universities provide the ground for encouraging improvement, and thus the curriculum,as the heart of higher education, should be in line with the indicators of the academic objectives.previous studies have focused on different dimensions of social responsibilities of universities. anumber of studies have also investigated different roles of universities in local and regionaldevelopment. however, it seems that few studies have considered the subjects of fourth generationuniversities and fourth generation university curriculums and its related elements in highereducation. given the scientific and practical background of the fourth generation university, the present study sought to identify the indicators of the objectives of the fourth generation universitycurriculums in iran. this study benefitted from a qualitative approach to research.