از دست ‌رفت دانش: دلایل، پیامدها، اندازه‌گیری و راهکارها

هدف: وقتی کارکنان، یک شرکت یا سازمان را ترک می‌کنند، تمام دانش خود را با خود می‌برند و اگر برنامه‌ای برای حفظ آن دانش قبل از خروج کارمند وجود نداشته باشد، سازمان با از دست‌رفت دانش مواجه خواهد شد و این زمانی‌که است که یک شرکت یا سازمان به دانشی که قبلاً داشته است، دیگر دسترسی ندارد. سازمان‌‌های امروزی با چالش جدی از دست‌رفت دانش کارکنان مواجه هستند که در بیشتر مواقع مستند نشده و به زمان زیادی نیاز است تا از طریق آموزش و تجربه دوباره به‌دست آید. بنابراین، پژوهش حاضر جهت شناسایی و آشنایی با دلایل، پیامدها، شیوه‌های اندازه‌گیری و راهبردهای پیشگیری یا کاهش از دست‌رفت دانش انجام شد.روش: از آنجا که تاکنون مطالعه‌ای در متون تخصصی فارسی در این زمینه انجام نشده است، مطالعه حاضر به روش مروری توصیفی، مقالات مرتبط با موضوع از دست‌رفت دانش را بررسی و تحلیل و مقوله‌های مدنظر در هدف پژوهش را از آنها استخراج کرد و به بحث گذاشت.یافته‌ها: از دست‌رفت دانش ارتباط نزدیکی با گردش کار و افزایش سن و به‌تبع بازنشستگی دارد. پیامدهای از دست‌رفت دانش، گاه مخاطراتی جبران‌ناپذیر به دنبال دارد یا منجر به هزینه‌هایی سنگین می‌شود. ارزیابی و محاسبه این خطر جهت پیشگیری از آن، از اقدامات مهم حوزه مدیریت دانش و نیز مدیریت خطر محسوب می‌شود؛ بنابراین براساس مطالعات انجام‌شده، شیوه‌هایی جهت اندازه‌گیری میزان از دست‌رفت دانش پیشنهاد شده است که عبارت‌اند از: رویکرد شبکه‌ای و استفاده از تحلیل شبکه اجتماعی، رویکرد گرافیکی و استفاده از ترسیم نقشه اطلاعات یا دانش، رویکرد مهندسی، رویکرد ساخت نقشه ریسک جهت شناسایی نیروهای دانشی و تلاش برای حفظ دانش آنها و در نهایت، بررسی سطح حساسیت شغل و پیش‌بینی زمان جهت ارزیابی میزان از دست‌رفت دانش. با وجود خطرات از دست‌رفت دانش؛ چنانچه راهبردهای صحیح پیشگیرانه به‌کارگرفته شود، می‌توان فرصت‌های مناسبی برای حفظ دانش ایجاد کرد. ساخت مخازن سازمان، شناسایی کارکنان کلیدی، شیوه‌های مختلف مستندسازی، برقراری سامانه مدیریت دانش از جمله این راهبردها هستند.نتیجه‌گیری: در بحث از دست‌رفت دانش، ارزشی که کارکنان در هر حوزه ایجاد می‌کنند و شرایطی که پس از خروج آنها از سازمان ایجاد می‌شود اهمیت می‌یابد. مطالعه حاضر، با شناسایی دلایل و پیامدهای از دست‌رفت دانش و شیوه‌های ارزیابی و محاسبه این تهدید سازمانی در کنار معرفی راهکارهای پیشگیرانه که بر حفظ دانش تمرکز دارند، دیدگاهی کلی درباره موضوع از دست‌رفت دانش ایجاد کرد که می‌تواند سازمان‌ها را نسبت به آن آگاه کند.

knowledge loss: causes, consequences, measurement and solutions

purpose: when employees leave a company or organization, they take all their knowledge with them, and if there is no plan to preserve that knowledge before the employee leaves, the organization will face knowledge loss. this is when a company or organization no longer has access to the knowledge previously had. today’s organizations face the serious challenge of employee knowledge loss, which is often undocumented and requires a lot of time to regain through training and experience. therefore, the present research was conducted to identify and familiarize with the reasons, consequences, methods of measurement and strategies to prevent or reduce the knowledge loss.method: since no study has been done in persian texts in this field, the present study analyzed the papers related to the topic of knowledge loss and extracted and discussed the categories considered in the purpose of the research.findings: knowledge loss is closely related to work flow and aging and consequently retirement. its consequences sometimes lead to irreparable risks or lead to heavy costs. evaluating and calculating this risk in order to prevent it is one of the important measures in the field of knowledge management and risk management; therefore, based on the conducted studies, methods have been proposed to measure the amount of knowledge loss, which are: the network approach and the use of social network analysis, a graphic approach and the use of information or knowledge mapping, an engineering approach, the approach of creating a risk map to identify knowledge forces and try to preserve their knowledge, and finally, checking the level of job sensitivity and predicting time for evaluation. despite the risks of knowledge loss; if correct preventive strategies are used, suitable opportunities for knowledge retention can be created. building the institutional repositories, identifying key employees, different methods of documentation, establishing a knowledge management system are among these strategies.conclusion: in discussing the knowledge loss, the value that employees create in each field and the conditions that arise after they leave the organization become important. the present study, by identifying the causes and consequences of knowledge loss and methods of evaluating and calculating this organizational threat, along with introducing preventive strategies that focus on knowledge preservation, created a general perspective on the issue of knowledge loss that can inform organizations about it.