امکان‌سنجی ارائه خدمات موثر در افزایش توانایی تشخیص اخبار جعلی کاربران در کتابخانه‎های عمومی

مقدمه: توانایی تشخیص اخبار جعلی یکی از راهبردهای موثر برای مقابله با شیوع اخبار جعلی است. کاربران کتابخانه از جمله افرادی هستند که می‌توانند با مراجعه به کتابخانه‌های عمومی این توانایی‌ها را کسب نمایند. از این‌رو هدف از انجام این پژوهش، تعیین دیدگاه کتابداران در مورد امکان‎سنجی ارائه خدمات موثر در افزایش توانایی تشخیص اخبار جعلی کاربران و همچنین وضعیت زیرساخت‌ها و ملزومات لازم برای ارائه این خدمات و ضرورت ارائه آن در کتابخانه‎های عمومی استان کرمانشاه‌ است.روش‎شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به‌روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه ‌آماری این پژوهش را کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه (170 نفر) تشکیل می‌دهند که ‌از بین آنها (118 نفر) از طریق جدول کرجسی و مورگان به‌روش نمونه‌گیری تصادفی ساده‌ انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است یافته‌ها: طبق نتایج به‌دست آمده میانگین امکان ارائه خدمات موثر در افزایش توانایی تشخیص اخبار جعلی (3.14) و زیرساخت‌ها و ملزومات لازم برای ارائه خدمات (2.80) است و ضرورت ارائه خدمات از نظر کتابداران در کتابخانه‎های عمومی در سطح میانگین (3.23) است. همچنین نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه‎ای نشان داد وضعیت امکان ارائه خدمات و زیرساخت‎های و ملزومات لازم برای ارائه خدمات با سطح مطلوب اختلاف معناداری دارند.نتیجه‎: با توجه به اهمیت توانایی تشخیص اخبار جعلی برای کاربران و تاثیرات منفی انتشار گسترده اخبار جعلی، باید آموزش و اقدامات لازم در جهت ارتقای توانایی تشخیص اخبار جعلی آنان صورت گیرد، تا افراد به‌طور فعالانه برای قرار گرفتن در معرض پیام‎های جعلی از این مهارت استفاده کنند. همچنین، با استفاده از نتایج این پژوهش، مسئولان نهاد کتابخانه‎های عمومی می‎توانند در جهت ایجاد شرایط و اقدامات لازم آموزش تشخیص اخبار جعلی کاربران، برنامه‎ریزی‎های موثر را انجام دهند.

Feasibility Study of Providing Effective Services in Increasing Public Library Users’ Ability to Detect Fake News

Introduction: The ability to detect fake news is one of the most effective strategies to combat the spread of fake news. Library users are among those who can acquire these abilities by visiting public libraries. Hence the purpose of this study is to determine the views of librarians on the feasibility of providing effective services in increasing the ability of users to detect fake news, as well as the status of infrastructure and requirements for providing these services and the need to provide it in public libraries in Kermanshah.Methodology: The present research is of applied type and has been done by survey method. The statistical population of this study consists of librarians of public libraries in Kermanshah province (170 librarians) from which 118 were selected through Krejcie and Morgan table by the simple random sampling method. A researchermade questionnaire was used to collect research dataFindings: According to the obtained results, the average possibility of providing effective services in increasing the ability to detect fake news was (3.14) and the necessary infrastructure and requirements to provide services was (2.80) and the need to provide services for librarians in public libraries was (23/3). Also, the results of onesample ttest showed that the status of the possibility of providing services and the necessary infrastructure and requirements to provide services with the desired level were significantly different.Conclusion: Given the importance of the ability to detect fake news for users and the negative effects of the widespread dissemination of fake news, training and measures should be taken to improve users’ ability to detect fake news, so that people are actively exposed to fake messages from these use skills. Al so, using the results of this research, the officials of the public library institution can make effective plans in order to create the necessary conditions and measures for training users to detect fake news.