تحلیل بروندادهای علمی ایران در حوزه کتابخانه دیجیتالی

هدف: بروندادهای علمی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های ارزیابی میزان توسعه حوزه‌های علمی در کشورهای مختلف است. سنجش و ارزیابی بروندادهای علمی از ضروریات است. پژوهش حاضر به شناسایی وضعیت بروندادهای علمی ایران در حوزه کتابخانه دیجیتالی پرداخته است. روش‌شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی، و از نظر نوع پژوهش، پیمایشی تحلیلی است. روش پژوهش مورد استفاده، کتابسنجی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل مقالات و چکیده پایان‌نامه‌هایی است که در حوزه کتابخانه‌های دیجیتالی طی سال‌های 1397-1386 منتشر شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها، سیاهه‌ وارسی و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و نرم‌افزار اکسل استفاده شده است.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین آمار تولیدکنندگان متون علمی مربوط به حوزه کتابخانه دیجیتال، از نظر مقطع تحصیلی، کارشناسی ارشد؛ وابستگی سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی همدان، جنسیت، مرد و از نظر همکاری علمی، بیشترین مقالات به‌صورت گروهی نوشته شده است. فعال‌ترین نویسندگان مقالات یعقوب نوروزی، مهدی علیپور حافظی و رحمت‌الله فتاحی است. بیشتر پژوهش‌ها از نظر نوع، پژوهش پیمایشی توصیفی و بیشترین کلیدواژه‌ها، کتابخانه دیجیتالی بود. فعال‌ترین اساتید راهنمای پایان‌نامه‌های این حوزه، مهدی علیپور حافظی (13)، یعقوب نوروزی (9) و عصمت مومنی (4) بوده است.نتیجه گیری‌: با تحلیل پژوهش‌های حوزه کتابخانه‌های دیجیتالی می‌توان نتیجه گرفت که در بعضی از حوزه‌های کتابخانه دیجیتال توجه خوبی صورت گرفته و پژوهش‌های نظری و کاربردی مطلوبی ارائه شده است. اما در برخی حوزه‌ها مانند سازماندهی دانش، سیستم‌های پردازش، الگوهای مفهومی، بازنمون دانش، میانکنش‌پذیری و محتوای وب به‌ترتیب یا پژوهشی صورت نگرفته یا کمتر انجام شده است. بنابراین ضروری است که پژوهشگران و متخصصان حوزه کتابخانه دیجیتالی در ایران توجه و اهتمام بیشتری به تولید منابع در این محورهای موضوعی داشته باشند.

Analyzing Iranian Scientific Publications in the Field of Digital Library

Introduction: Scientific publications are among the most important indicators for evaluating the development of scientific fields in different countries. Assessment of scientific output is necessary. The purpose of this study is to identify the status of Iranian scientific publications produced in the field of digital library.Methodology: This research is applied and an analytic survey. The research method was bibliometrics. Statistical population of the research included articles and abstracts of theses that have been published in the field of digital libraries during the years 2007 2018. Data gathering instrument was a check list. Descriptive statistics and Excel software have been used to analyze the data.Findings: The findings showed that most of the scientific producers belonged to digital library field, from the educational degree viewpoints, MA degree and in affiliation, Islamic Azad University of Hamadan and the gender was man. In scientific cooperation, most of the articles were written in groups. The most active authors were Yaghoob Nourouzi, Mehdi Alipour Hafezi and Ramatallh Fattahi. Highlyconsidered research kind was analytic–descriptive survey and the mostused keyword was digital library. The most active thesis supervisors of this field were Mehdi Alipour Hafezi (13), Yaghoob Nouruzi (9) and Esmat Moneni (4).Conclusion: By analyzing research in the field of digital libraries, it can be concluded that surveys were dominant and good theoretical and practical research has been presented. But in some areas such as knowledge organization, processing systems, conceptual patterns, knowledge representation, interoperability and web content have been less or seldom surveyed; therefore, it is necessary that the researchers and the experts of digital library field should have more efforts to produce the related resources.