رهگیری رسالت و جایگاه کتابخانه آموزشگاهی در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف رهگیری رسالت و جایگاه کتابخانه‌ آموزشگاهی در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران مانند سند چشم‌انداز در افق 1404، قانون اساسی، قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1396-1400)، سند نقشه جامع علمی کشور، سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور، سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و برنامه درسی ملی انجام گرفته است.روش شناسی: این پژوهش از نوع توصیفی به روش اسنادی و تحلیل محتوای کیفی براساس رسالت کتابخانه آموزشگاهی ایفلا در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران انجام شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از نرم‌افزار مکس کیو دی اِی استفاده شد.یافته‌ها: بر اساس رسالت کتابخانه آموزشگاهی از منظر ایفلا، رسالت و کارکرد کتابخانه آموزشگاهی در سه مقوله اصلی آموزش و سوادآموزی، فرهنگی و فناوری قرار گرفت. در میان اسناد بررسی شده تنها چهار مرتبه به‌طور مستقیم به کتابخانه آموزشگاهی اشاره شده است. سند چشم انداز، برنامه ششم توسعه، نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی در مقوله فرهنگی، سند قانون اساسی و نقشه مهندسی فرهنگی در مقوله آموزش بیشترین رسالت مرتبط با کتابخانه آموزشگاهی را به خود اختصاص داده اند. رسالت و کارکرد مربوط به مقوله فناوری نیز در سند چشم انداز، برنامه ششم توسعه و نقشه جامع علمی کشور قابل توجه است.نتیجه: تنوع مقوله ها و مضامین شناسایی شده در سه سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور، سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی در ارتباط با رسالت کتابخانه آموزشگاهی، نشان از پتانسیل بالای سه سند فوق در راهبری رسالت و کارکرد کتابخانه آموزشگاهی دارد. در اسناد بالادستی و بندهای مرتبط با رسالت کتابخانه آموزشگاهی به طور مستقیم به کتابخانه آموزشگاهی اشاره نشده، اما بسیاری از بندها قابلیت پیگیری، تحقق و اجرا توسط آموزش‌وپرورش و به‌طور خاص کتابخانه های آموزشگاهی را دارند. این کتابخانه ها به شرط برخورداری از حمایت لازم نظیر اختصاص و دریافت بودجه، امکانات و تجهیزات و همچنین بهره مندی از نیروهای متخصص در تحقق رسالت و ماموریت‌های کلان آموزشی، فرهنگی و فناوری کشور همچون سایر نهادهای مرتبط در کشور قادر خواهند بود به‌عنوان بازوهای توانمند عمل کرده و زمینه رشد و تعالی کاربران خود در درجه اول و در مرحله بعدی شهروندان هر جامعه ای را آماده سازند.

Tracking the Mission and Position of the School Library in the Upstream Documents of the Islamic Republic of Iran

Introduction: The porpuse of present study is to tracking the mission and position of the school library in upstream documents such as the Perspective Document of the Islamic Republic of Iran on the Horizon of 1404, the Constitution, the Sixth FiveYear Law on Economic, Social and Cultural Development of the Islamic Republic of Iran, the Document of the Scientific Comprehensive Map of the Country, the Document of the Cultural Engineering Map of the Country, the Document of the Fundamental Transformation of Education and National Curriculum.Methodology: This descriptive research was performed by documentary method and qualitative content analysis based on the missions of the school library from the perspective of IFLA in the upstream documents of the Islamic Republic of Iran. Maxqda software was used to analyze the data.Findings: The objectives of school libraries were placed in three main cultural, technological and educational categories according to the 13 missions of the school library from the perspective of IFLA. Among the documents examined, the school library is mentioned directly four times. The perspective Document, the Sixth Development Plan, the Scientific Comprehensive Map of the Country, the Fundamental Transformation Document and National Curriculum on Culture, the Constitution, and the Cultural Engineering Map on Education have the most important goals related to the school library. The goals related to technology are also significant in the Perspective Document, the Sixth Development Plan and the Comprehensive Scientific Map of the Country.Conclusion: The diversity of categories and themes identified in the three documents of the Country’s Cultural Engineering Plan, the Document of Fundamental Transformation and the National Curriculum in relation to the mission of the school library, shows the high potential of the above three documents in guiding the mission and function of the school library. In the paragraphs related to the mission of the school library in the upstream documents, the school library is not directly mentioned, but many of these missions can be followed, realized and implemented by education and in particular school libraries. These libraries will be able to achieve the major scientific, educational, cultural and technological missions of the country, as well as other educational, social and cultural institutions of the country, provided that they have the necessary support such as receiving budget, facilities and equipment acting as powerful arms and prepare the ground for the growth and excellence of their users, first and foremost, the citizens of every society.