تبیین مفهوم تقوا از منظر انسان‌شناختی با تاملی در آیات قرآن و دلالت‌های آن در پرورش تقوا

هدف اصلی این پژوهش، تبیین مفهوم تقوا از منظر انسان‌شناختی بر اساس آیات قرآن می‌باشد. برای دستیابی به این هدف از روش تحلیل مفهومی استفاده شد و آیاتی از قرآن کریم که ریشه «وقی» در آنها وجود داشت مورد توجه قرار گرفت. بنابر بازتعریف تقوا از منظر انسان‌شناختی و تاملات قرآنی، تقوا عبارت است از: ارزش‌گذاری غایت مدار و مبتنی بر ملاک ترجیح فطری، عقلی و یا شرعی گزینه‌های پیش رو در لحظه انتخاب که هر سه مرحله تشخیص، ترجیح و التزام عملی به گزینه مرجح را با خود دارد. دلالت‌های تربیتی این بحث در قالب استلزام‌های تقوا یا همان توانمندی‌هایی که فراگیران در اعمال تقوا باید بدان مجهز شوند عبارتند از: توان دیدن شقوق و گزینه‌های مختلف پیش رو در لحظه انتخاب، توان هزینه /فایده کردن (ارزش‌گذاری) هر یک از گزینه‌ها و تشخیص بهترین گزینه، شناخت موانع تشخیص و ترجیح گزینه برتر (شناخت تهدیدها و خطرات مسیر حرکت) و راهکارهای مقابله با آنها، ترجیح گزینه برتر و التزام عملی به گزینه مرجح و پایداری در آن.