مبادی رمانتیک آموزش و پرورش در ایران معاصر

مدّعای اصلی این مقاله آن است که ایدۀ تعلیم‌وتربیت در ایران معاصر خاستگاهی رمانتیک داشته و برای اثبات آن، نویسنده به سراغ اندیشه‌های حسین کاظم‌زاده ایران‌شهر، سید حسن تقی‌زاده و جلال آل‌‌احمد و سه مفهوم محوری در هرکدام یعنی معنویت، آموزش عمومی و غرب‌زدگی رفته است. نویسنده همچنین دو نهاد تربیتی رمانتیک در ایران معاصر یعنی سازمان پیشاهنگی و سازمان پرورش افکار را بررسی کرده است. این جستار نظرورزانه در عین آنکه فرصتی را برای مقایسۀ این اندیشه‌ها با بیلدونگ در رمانتیسم آلمانی فراهم می‌سازد، نشان می‌دهد ایدۀ تربیت رمانتیک اگرچه بعد از انقلاب اسلامی از سوی رهبران انقلاب و اسناد رسمی تربیت حمایت شده است، امّا در امتداد تقابل تاریخی رمانتیسم آلمانی با روشنگری فرانسوی، یارای تحقّق در سازمان فرانسوی مدرسه در ایران را ندارد. بنابراین همان‌طور که رمانتیسم با معضلۀ تشکیل نهادهایی برای ترویج ارزش‌های محوری خود مواجه بود، در ایران بعد از انقلاب اسلامی نیز مدرسۀ مدرن قادر به نمایندگی ارزش‌های محوری در گفتمان تربیتیِ اسلامی نیست و شکاف میان کردار روزمرۀ مدارس و مطالبات از این نهاد نشانگر همین امر است. به‌این‌ترتیب، اندیشیدن دوباره به نهاد آموزش مهم ترین مسئلۀ پیش روی نظام آموزشی در ایران خواهد بود.

the romantic foundations of education in contemporary iran

the main argument of this article is that the foundational concept of education in contemporary iran has its roots in german romanticism. to substantiate this claim, the author explores the educational ideas of hossein kazemzadeh iranshahr, seyyed hassan taqizadeh, and jalal al-e ahmad, focusing on three central romantic concepts within each: spirituality, public education, and westoxification as an anti-western ideology. the author also examines two romantic educational institutions in contemporary iran: the iran scout organization and the organization for public enlightenment. this speculative examination provides a basis for comparing these ideas with bildung in german romanticism. furthermore, it is illustrated that the concept of romantic education has been supported by revolutionary leaders and official documents of islamic education. however, these romantic ideals have not been realized within the framework of the french-inspired educational system in post-revolutionary iran, amidst the historical conflict between german romanticism and the french enlightenment. consequently, just as romanticism struggled with the challenge of establishing institutions to propagate its core values, the modern school system in post-revolutionary iran fails to adequately reflect these values within its islamic educational discourse, as evidenced by the disparity between school practices and the expectations placed upon them. thus, the reconsideration of the educational institution emerges as the primary challenge confronting the educational system in iran