ذهن‌آگاهی بدنمند: نگاهی نو به بازآفرینی تجربه‌های یادگیری، تربیت توجه و تعاملات بینافردی

هدف این مقاله بررسی ذهن آگاهی بدنمند با ابتناء به رویکردهای عصب پدیدارشناسی است. منظور از ذهن آگاهی در معنای امروزی و مدرن، بررسی نتایج پژوهش های علوم مدرن مانند علوم اعصاب، علوم شناختی و علم روانشناسی بالینی در این باره است که حاکی از موفقیت این علوم در بکارگیری ذهن آگاهی در ثبت بهبود فرایندهای مغزی، درمان آسیب های شناختی، بهبود اختلالات روانی - رفتاری بوده است. با وجود این نتایج درخشان و برجسته، تحویل پدیدۀ کل نگر و جامع ذهن آگاهی به جنبۀ فردی- روانشناختی محض بوسیلۀ این علوم، خوانشی ناکافی از آن ارائه کرده است. بدان معنا که جنبه های اجتماعی-انسانی، اخلاقی و معنوی آن تقلیل می یابند و بسا به مثابۀ ابزاری برای کنترل و جهت دهی به توجه دانش آموزان، در خدمت استفادۀ گروه های خاص قرار گیرند که با هدف اصیل ذهن آگاهی در تضاد باشد. ذهن آگاهی عصب پدیدارشناختی، ضمن برسمیت شناختن نتایج علوم اعصاب شناختی و پزشکی بالینی در این زمینه، به سرچشمه های اصیل بودیستی آن وفادار می ماند و ذهن آگاهی مبتنی بر رویکردهای تکاپوآفرینی و بدنمند را که بر رعایت تعادل در تمامی جنبه ها تاکید دارند، پیشنهاد می کند. بنابراین، برای کاربست ذهن آگاهی در آموزش و پرورش، رعایت چند نکته لازم است. نخست؛ ذهن آگاهی، روش بررسی توجه، کشف و معناسازی تجربه است بنابراین، ذهن آگاهی چیزی بیش از بهبود اختلالات خلقی و حالت های ذهنی فردی است. دوم، خاصیت شفابخشی ذهن آگاهی در سلوک اخلاقی و آزادی درونی و در نهایت، توجه به تعامل های بین الاذهانی و رشد پدیده های اجتماعی-اخلاقی همچون شفقت ورزی، مهرورزی به همنوعان و همدلی است. این مقاله ضمن اشاره به خوانش  غربی و بودیستی ذهن آگاهی، به تبیین استلزام های تربیتی ذهن آگاهی بدنمند از منظر عصب پدیدارشناسی می پردازد.

embodied mindfulness: a new perspective on recreating learning experiences, attention training, and intersubjective interactions

mindfulness is the method of studying attention and discovering experience; it is increasing in educational research in western universities and demonstrates itself in publications and curricula. therefore, applying mindfulness in the educational system can improve the methods of learning and attention. this paper first studies modern mindfulness and its results. then criticizes its challenges limitations that are affected by theoretical foundations. originally, mindfulness took a holistic position and was not confined to one aspect. today, neuroscience, cognitive science, and clinical psychology reduced mindfulness to the psychological dimension. in comparison, it is extended in many aspects like ethical, spiritual, cultural, and social. although mindfulness achieved brilliant results, it might act as an inner technological control tool that is normalized and internalized. in neurophenomenology, however, the buddhist origins and ethical-spiritual features would be kept, respected, and accepted results from empirical areas. neurophenomenology proposes enactive embodied mindfulness awareness to preserve all mindfulness features. mindfulness is something more and beyond recovering from mental illnesses. it follows healing in ethical conduct to reach self-transcendence and intersubjectivity relation. thus, this paper explains embodied mindfulness and considers its educational implications according to the neurophenomenology perspectives.