بسط «علایق علم» و پیامدهای آن برای آموزش علوم طبیعی

هدف اصلی این مقاله، بسط علایق علم و بررسی پیامدهای آن برای آموزش علوم طبیعی است. برای این منظور با استفاده از روش‌های توصیف، تحلیل، استنتاج و مفهوم‌پردازی ابتدا به علایق علم نزد هابرماس با سه وجه فنی، عملی و رهایی‌بخش پرداخته می‌شود. سپس رویکرد ماری هسه دربارۀ جنبۀ تفسیری و تاویلی علوم طبیعی مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از آن، به نظرات مارتین اِگِر دربارۀ علاقه کیهان‌شناختی و سرکوب آن در تعلیم‌وتربیت پرداخته می‌شود. در بخش بعد ضمن پیشنهاد رشتۀ «مطالعات علم» به‌عنوان «علایق استعلایی علم» به بسط علایق علم می‌پردازیم. سپس به پیامدهای چهار زیرعلاقۀ تاریخ علم، فلسفه علم، جامعه‌شناسی علم و روانشناسی علم، پرداخته می‌شود. در نهایت با ابتنای بر یافته‌های پژوهش، رویکرد و روش جدیدی با عنوان «آموزش علم علاقه‌محور» پیشنهاد می‌گردد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که لحاظ علایق استعلایی در کنار علایق فنی و کیهان‌شناختی در آموزش علوم طبیعی، و استفاده از آموزش علم علاقه‌محور، تصویر جامع‌تر و کامل‌تری از علم ارائه داده، ضمن تسهیل و تعمیق فرایند یاددهییادگیری علوم، این فرایند را با جذابیت و لذت بیشتری همراه خواهد ساخت.

Expanding Science Interests and its Implications for Natural Science Education

The main purpose of this research is to expand the interests of science and to study its implications for science education. To this end, Habermas apos; science interests are first addressed in three ways: technical, practical and emancipatory. Then Mary Hesse apos;s approach to the interpretative and hermeneutical aspects of the natural sciences is examined. After that, Martin Eger apos;s views on the cosmological interest and its suppression in education are discussed. In the next section, while proposing the field of science studies as transcendental interests of science , we will expand the interests of science. Then, the implications of the four subfields of the history of science, the philosophy of science, the sociology of science and psychology of science are discussed. Finally, based on the findings of the study, a new approach and method were proposed, interestbased science education . The results of this study suggest that in terms of transcendental interests in addition to technical and cosmological interests in natural science education, and the use of interestbased science education, a more comprehensive and extensive picture of science has been provided, while facilitating and deepening the teachinglearning process of science, making this process more attractive and enjoyable.