واکاوی اندیشه‌های اعتقادی میرزامحمد اخباری از دیدگاه میرزا اسداللّه شهرخواستی مازندرانی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
خضری احمدرضا ,ملکی نعیمه
|
|
منبع
|
مطالعات تاريخ اسلام - 1395 - دوره : 8 - شماره : 31 - صفحه:65 -86
|
|
|
|
|
چکیده
|
بسیاری از مورخان و تراجم‌نگاران طرح دیدگاه‌های میرزامحمد نیشابوری اخباری در اوایل قاجاریه را تلاش نافرجام اخباری‌گری افراطی می‌دانند، اما بر اساس گزارش‌های برجای مانده از میرزا اسدالله شهرخواستی اندیشمند سده سیزدهم، نیشابوری یک صوفی بی‌اعتقاد و چندچهره بود که باوری به اخباری‌گری نداشت و از آن برای درهم شکستن اقتدار فقیهان اصولی سود می‌جست. او در این زمینه می‌کوشید از مساعدت قاجاریان و ممالیک عراق هم بهره‌مند شود و با غرب نیز مراوده داشت. از دستاوردهای این پژوهش در بررسی و تبیین دیدگاه شهرخواستی، دستیابی به مستنداتی هم‌سو با بیشتر دعاوی وی است. بر اساس این یافته‌ها، نیشابوری با اقدام به تحرکات سیاسی و ترویج افراطی نگرش تلفیقی اخباری-صوفی، به دشمنی با مجتهدان شیعه پرداخت و سرانجام در 1232ق. در کاظمین کشته شد. صدور فتوای قتل وی که فقیهان عتبات عالیات آن را صادر کردند از عوامل اصلی این حادثه به شمار می‌رود.
|
|
کلیدواژه
|
اخباری، اصولی، تصوّف، شهرخواستی، میرزامحمد اخباری
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, ایران, دانشگاه تهران, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
malekinaimeh@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|