اوضاع سیاسی- اقتصادی مرو در جادۀ خراسان تا حملۀ مغول

اقتصاد و سیاست اگر چه بر همدیگر تاثیر می‌گذارند، اما آهنگ تغییرات و تحولات سیاسی لزوماً با تغییرات اقتصادی هم‌آهنگ نیست. مرو بعد از فتح اسلام تا حملۀ مغول به‌واسطۀ جایگاه خاص آن در جادۀ خراسان و وضعیت مناسبش برای کشاورزی، به‌رغم تغییرات و تحولات سیاسی نمونه‌ای از این رشد و ثبات اقتصادی است. جادۀ خراسان به‌عنوان مشهورترین و اصلی‌ترین راه منتهی به چین از یک طرف و از طرف دیگر منتهی به بغداد پایتخت عباسیان، پس از ظهور و گسترش اسلام نقش مهمی در بازرگانی و تجارت شرق و غرب بر عهده گرفت به‌طوری که هر ساله چندین کاروان، هر یک مرکب از صدها تاجر از طریق این راه برای آوردن کالاهایی چون ابریشم، مشک، کافور، دارچین و ... به چین می‌رفتند. یکی از مهمترین شهرهایی که در مسیر این جاده و در سر راه بازرگانی آن قرار داشت شهر مرو بود. اگرچه خاندان‌های حکومتگر مختلفی بر مرو استیلا یافتند، اما وضع اقتصادی آن تقریباً از ثبات نسبی برخوردار بود و جز حملۀ مغول آسیب جدی ندید. حملۀ مغول هم در وضع اقتصادی و هم در بافت جمعیتی این شهر تغییر جدی ایجاد کرد.