عوامل شکل گیری فرقه حسینیه و زمینه‌ های گرایش آن به غلو

با وجود رویکرد عقل گرایانه زیدیه ی یمن، در آغاز قرن پنجم هجری قمری جریانی با ماهیتی غالیانه در میان آن بالیدن گرفت. این جریان که پس از کشته شدن یکی از امامان زیدیه یمن یعنی حسین بن قاسم عیانی و بر محور غیبت و طرح باورهای نامانوس و اغراق آمیز نسبت به او شکل گرفت به حسینیه مشهور گردید. هرچند که دعاوی حسین بن قاسم عیانی در منشا شکل گیری این جریان بی تاثیر نبود، اما نقش اساسی را باید به جانشینان و پیروان آن داد. حفظ اقتدار سیاسی در خاندان عیانی، ایستادگی در برابر مخالفان زیدیه و محافظت بر روابط با برخی از همپیمان سیاسی از جمله انگیزهای مهم طرح غیبت حسین بن قاسم و غلو در مورد او بود. این در حالی است که وجود تمایلات غالیانه در میان برخی از قبایل یمنی زمینه مساعدی را به لحاظ فکری برای شکل گیری این جریان به وجود آورده بود.در این پژوهش تلاش شده است تا با رویکردی توصیفی - تحلیلی، به علل و زمینه های تاثیرگذار در شک لگیری این فرقه در میان زیدیه یمن پرداخته شود.

Factors of formation of the Husayniyyah Sect and the grounds for its inclination to ghuluww (holding exaggerated belief about the Imams)

Despite the rationalistic approach of the Zaydis of Yemen, at the turn of the 5th lunar century (11th century CE) a ghuluwworiented current developed. This current took form after one of the Zaydi Imam called Husayn ibn Qāsim al`Ayānī had been slain on the basis of his occultation and propounding unfamiliar and exaggerated beliefs about him and was most known as "Husayniyyah". The claims of Husayn ibn Qāsim al`Ayānī had their effects on the origination of this current, however, the main role should be given to his successors and followers. Preserving the political authority in the al`Ayānī family, resistance against the opponents of the Zaydi faith, and protecting the relations with certain of political allies are among major motivations of the propounding of the occultation of Husayn ibn Qāsim and holding exaggerated beliefs about him. While the existence of ghuluwworiented inclinations among certain of Yemeni tribes had intellectually paved the way for development of this current. Having applied a descriptiveanalytical approach this study intends to address the causes and effective grounds for development of this sect among the Yemeni Zaydis.