واکاوی وثاقت و مذهب اسماعیل بن ابی‌زیاد سکونی

اسماعیل بن ابی زیاد سَکونی شعیری، محدثی است که روایات بسیاری از او نقل شده و از همین‌رو در جوامع روایی و فقهی، مهم و اثرگذار قلمداد شده است. او به دلایل زیر در منابع رجالی و فقهی، «عامی مذهب» و «ضعیف» دانسته شده است: عدم فتوای شیخ صدوق به منفردات سکونی، تصریح برخی از فقیهان و صاحب نظرانِ دانش رجال امامیه برضعف و عامی بودن و حتی کفرِ سکونی و اتحاد مسلکِ وی با اهل‌سنت. در پژوهش حاضر، پس از تبیین دلایل و شواهدِ مذکور، به بازاندیشیِ انتقادی و کشف میزانِ اتقان این گزاره ها جهت اثبات نظریه عامی بودن و ضعف سکونی پرداخته شده و این نتیجه به دست آمده است که در تمسک به این دلایل و شواهد، به جمیع قرائنِ موثر در تشخیص جایگاه و ضعف یا وثاقت راوی توجه نشده است و یا منحصراً به رجوع به منبع رجالی اکتفا شده است. عدم توجه به اماراتِ امامیت و وثاقتِ سکونی از قبیل: محتوای روایات سکونی، عدم تقیه اهل‌بیت (ع) از حدیث با وی، مقبولیتِ روایات سکونی، روایتِ اصحابِ اجماع و کثرتِ روایت اجلاء از این راوی، از دیگر اشکالات این نظریه است. بر این اساس، این راوی در شمارِ محدثان «امامی مذهب» و بلکه از «ثقات امامیه» پذیرفته می شود.