معاد قرآنی از دیدگاه علامه مجلسی (ره)

معاد و اعتقاد به عالم قیامت از اندیشه‌های اوّلیه حیات بشری بوده است و همه ادیان الهی پیروان خود را به روزی وعده می‌دهند که به حساب همگان رسیدگی می‌شود. امّا در کیّفیت و چگونگی انتقال انسانها به آن عالم اختلاف نظرهای شدیدی بین پیروان ادیان و متفّکران آنها وجود دارد. فقها، فلاسفه، متکلّمان و محدّثان شیعی با توجّه به نوع نگرش و مبانی فکری خود، معاد را پیش روی ما به تصویر می‌کشند. علّامه مجلسی (ره) به عنوان یک مسلمان شیعی و محدّث، معاد خود را مبتنی بر آیات قرآنی می‌داند و با استفاده از آیات، علاوه بر نفس معاد، به اثبات معاد جسمانی نیز می‌پردازد و این برخلاف نظر برخی از علما است که معاد قرآنی را «مثالی» می‌دانند. در این تحقیق، برآنیم تا با بررسی معاد قرآنی در آثار و آرای علامه مجلسی، به اصل معاد جسمانی که مورد تایید اوست بپردازیم. او این معاد جسمانی قرآنی را مبتنی بر برهان عقلی می‌داند و منکر این معاد را کافر می‌شمارد. علّامه علی رغم اینکه انسان را دارای دو بعد روحانی و جسمانی می‌داند روح را امری غیر مجرّد به شمار می‌آورد. به نظر می‌رسد ایشان متاثّر از دیدگاه‌های استاد خود میرزارفیعا نایینی و نیز پدرش، محمّدباقر مجلسی (ره)، بوده است. علامه مجلسی(ره)، ایمان به معاد جسمانی و ایمان به بهشت و دوزخ را از ضروریّات دین اسلام بر می‌شمرد.واژگان کلیدی: علامه مجلسی، اصول دین، قرآن، نفس، معاد جسمانی، تناسخ.