نگرشی تاریخی- روایی به اختلاف قرایت «مالک»/ «ملک»

درباره نحوه قرایت کلمه «مالک» در آیه شریفه «مالِکِ یَوْمِ الدِّین» (الفاتحه/ 4) ‏ اختلاف وجود دارد؛ برخی آن را «مَلِکِ» خوانده‌اند و برخی «مالِکِ». چنانکه از آیات قرآن دانسته می‌‌شود، «مالک» و «ملک» بودن خداوند به حسب واقع، یک چیز بیش نیست؛ چون خدا مالک مُلک است و مالک مُلک، همان مَلِک است. پس به ‌احتمال قوی قرایت درست، همان «مالِک» است. در این پژوهش، سعی بر آن است تا با نگاهی تاریخی به تفاسیر فریقین، آغاز ورود بحث اختلاف قرایت در این آیه مشخّص شود و ضمن عرضه اقوال و آرای مفسّران و تبیین ادلّه و نحوه استدلال آنان، روشن شود که آیا موضع مفسّران در ترجیح یکی از قرایت‌ها، موضعی متقن و استوار بوده است یا خیر؟ مباحث مذکور در ذیل این آیه با توجّه به روند تاریخی، ما را در جهت گزینش صحیح قرایت، چندان یاری نمی کنند، بلکه با توجّه به شواهد موجود و خود آیات قرآن کریم، قرایت مشهور- که همان «مالک» است- صحیح تلقّی می‌شود.