اثبات عصمت حضرت آدم (ع) بر اساس روش تفسیر قرآن به قرآن

عصمت حضرت آدم (ع) یکی از موضوعات چالشی در علوم تفسیر و کلام است به گونه‌ای که ظاهر آیات و روایات برای برخی موجب این تصور گردیده که حضرت آدم(ع) در زمان بی‌توجهی به نهی از شجره، معصیت کرده و از عصمت برخوردار نبوده است. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با جمع‌آوری اطلاعات همراه با مقارنه آراء، در پی اثبات عصمت حضرت آدم(ع) از طریق روش تفسیر قرآن به قرآن است. بر این اساس، ابتدا آیات عام دال بر عصمت حضرت آدم(ع) بیان می­شود و آنگاه، ادله ارشادی بودن نهی از شجره که منافاتی با عصمت ندارد، بر مبنای روش تفسیر آیه به آیه تحلیل می‌گردد. در گام نهایی، واژگان موهم عدم عصمت حضرت آدم(ع) نیز، بر مبنای روش تفسیری گفته­شده تحلیل می­شوند. از جمله نتایج تحقیق اینکه اولاً، آیات ﴿لاَ یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ﴾ و ﴿فَیَنْسَخُ اللَّهُ مَا یُلْقِی الشَّیْطَانُ﴾ به طور عام، دال بر عصمت حضرت آدم(ع) هستند، ثانیاً، از میان دلایل ارشادی بودن نهی از شجره، تنها یک دلیل بر ارشادی بودن نهی دلالت ندارد و مابقی ادله، دلالتشان تام است و ثالثاً، بر اساس روش تفسیر قرآن به قرآن، هیچ یک از واژگان «ظلم»، «عصیان»، «غوایت»، «توبه» و «خسارت» منافاتی با عصمت حضرت آدم(ع) ندارد.