مطالعه تطبیقی الگوی ارتباطی پیامبر و اهل بیت (ع) با مهمترین مدل‌ها در روان‌شناسی اجتماعی

بیشتر روان‌شناسان اجتماعی، انسان را موجودی تک بعدی و مادی می‌دانند. آنها با این پیش فرض، برای تسهیل فرایند اقناع و متقاعد سازی مخاطبان، مدل‌ها و نظریه‌هایی را مطرح کرده‌اند که در قالب دو رویکرد عمده یعنی رویکرد پیام یادگیریو رویکرد شناختی پاسخ بیان شده است. در نقطه مقابل، پیامبر و اهل بیت (ع) با بیان دو بعدی بودن انسان و اصالت بعد فطری او، مدلی را پایه‌ریزی کرده‌اند که نقاط اشتراک و افتراق فراوانی با مدل‌های مطرح در روان‌شناسی اجتماعی دارد. این مقاله با استفاده از روش تحقیق کتابخانه‌ای، مهمترین نقطه افتراق دو دیدگاه را در توجّه  پیامبر و اهل بیت (ع) به پرورش و رشد نگرش‌های بعد فطری مخاطبان می‌داند و مهمترین نقطه اشتراک را در توجّه دو دیدگاه، به عناصر اصلی اقناع (ویژگی‌های گوینده و پیام و شنونده) و همچنین، توجّه به شیوه‌های اقناع و متقاعدسازی مخاطبان می‌داند. اگرچه در این نقطه اشتراک نیز، دو دیدگاه با یکدیگر تفاوت‌های زیادی دارند.

a comparative study of the patterns of communication practiced by the prophet and imams and the major models proposed in social psychology

most social psychologists consider man as a one-sided materialistic being. they have proposed certain theories and models with which to substantiate their ideas. in this regard, one may refer to the cognitive approach and the acquisitive approach as two main strategies for substantiation. in contrast, the prophet and imams have put forth a two-sided model of human identity with the main focus on man’s innate dimension. as a matter of fact, there are a lot of similarities and differences between this religious model and the social psychological ones. through library work, this research sheds light on the major difference between these two approaches, namely the innate dimension of human character and the ways to breed it up. also, the major similarity of the two approaches is found to be the persuasive dimension of human character (i.e., the features of the addressor, the message and the addressee). in this case, ways of persuading the addressee finds significance. it is to be noted that, even in this commonality, the two approaches are considerably different.