شناسایی تیپ شخصیتی امیرالمومنین علی (ع) بر مبنای نهج البلاغه با استفاده از الگوی mbti

شناخت ویژگی های شخصیتی بزرگان دینی، یکی از حوزه های پژوهشی مهم در مطالعات مربوط به ادیان و مذاهب محسوب میشود. متدینان همواره شخصیت های برجسته دینی را به عنوان الگوی رفتاری برگزیده و سعی میکنند انطباق حداکثری بین رفتار خود و بزرگان دینی ایجاد نمایند. از میان نظریات متعددی که در حوزه روانشناسی برای توصیف روانی شخصیت انسانها معرفی شده، نظریه سنخ های روان شناختی یونگ که بعدها توسط مایرزبریگز و بریگز به صورت تیپ های 16گانه شخصیتی توسعه یافت، به عنوان چارچوب نظری این تحقیق برای شناخت دقیق تر شخصیت حضرت علی بن ابیطالب (ع) انتخاب شده است. علیرغم آنکه تالیفات متعددی مخصوصاً در سده اخیر به بررسی شخصیت ایشان پرداخته اند، اما در هیچ یک از این پژوهش‌ها، این نظریه به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب نشده و از این نظر، تحقیق حاضر اولین اثر از این سنخ محسوب می شود. در این تحقیق، بیانات امام علی(ع) در کتاب نهج البلاغه با روش تحلیل محتوا بررسی و مشخص شده که شخصیت ایشان به کدام سویه در طیف های «درونگرایی – برونگرایی»، «حسی – شهودی»، «منطقی – احساسی» و «ساختارمند – انعطاف» گرایش بیشتری داشته است. یافته های تحقیق ما را به این نتیجه می رساند که امام علی(ع) احتمالا دارای شخصیتی درونگرا، شهودی، منطقی و ساختارمند بودند و شخصیت ایشان از نظر ادبیات تیپ شناسی، به تیپ شخصیتی معمار (intj) نزدیک تر است.