گسترۀ دلالت واژگان عام و مطلق قرآن کریم (با تاکید بر دیدگاه نسبیّت اطلاقات و عمومات قرآنی در چهارچوب سیاق و فضای نزول)

کاربرد فراوان الفاظ عام و مطلق در آیات قرآن کریم، بیانگر ضرورت توجه به این واژگان در تفسیر آیات قرآن کریم است. این مسئله که دایره و گسترۀ شمولیّت این واژگان چه اندازه است و آیا دلالت این واژگان صرفاً مبتنی بر گسترۀ الفاظ است و گسترۀ معنایی آن هیچ حد و حصری ندارد یا آنکه عمومیت این واژگان تنها در دایره و مرزهای سیاق و فضای نزول، شمولیّت و فراگیری دارد و محدودیت‌های سیاق و فضای نزول موجب تضییق دلالت این نوع واژگان می‌شود، موضوع تحقیق حاضر را شکل می‌دهد. این پژوهش با هدف ضابطه‌مند کردن تفسیر این دسته از واژگان قرآنی، به گردآوری نظریات مطرح در این زمینه و تحلیل ادلۀ آن پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که واژگان عام و مطلق قرآن کریم را از یک طرف نمی‌توان تنها به موارد نزول، محدود و منحصر دانست و از طرف دیگر نمی‌توان دلالت آن‌ها را بی‌قید و شرط برشمرد و تاثیر سیاق و فضای نزول را در تضییق دلالت آن‌ها نادیده گرفت. این دیدگاه که می‌توان از آن با عنوان «نسبیّت اطلاقات و عمومات در چهارچوب سیاق و فضای نزول» یاد کرد افزون بر آنکه مبتنی بر اصول محاورۀ عرفی و ادلۀ اصولی است، با فرازمانی و فرامکانی بودن قرآن کریم و روایات تفسیری اهل‌بیت (ع)، قابل تفسیر است چنان‌که می‌توان در برخی از روایات اهل‌بیت (ع) شواهدی بر تفسیر نسبی اطلاقات و عمومات قرآنی یافت.

the range of meaning of general and absolute words of the holy quran (with emphasis on the relativity of quranic applications and generalities in the context and context of revelation)

in fact there are two main views about the absolute and general statements it the holy quran and extent of their meaning: the former supports the idea that the extent of their meaning is based only on themselves and thus there is no limitation in the extent of their meaning and the latter supports the idea that the meaning is restricted to the context and the occasion of the revelation. different important views on the subject have been discussed and the reasons supporting each view are mentioned and analyzed. it is concluded that although general and absolute statements of the holy quran must not be restricted to their relevant occasions of revelation. however, ignoring their context and the relevant atmosphere of their revelation leads to an unacceptable boundless interpretation of their meaning. this view, which can be referred to as &the relativity of absolute and general statements to the context and the atmosphere of text&, can be interpreted by the everlasting and trans-regional of the holy quran, and it is based on the principles of customary dialogue and principled arguments, as well as evidence may be found in some narrations of the ahl-e-bayt (as) on the relative interpretation of quranic applications and generalities.