اسلوب‌های ردیه (پندارشکنی) در قرآن کریم

باور و پندار و تصور، حاصل فعالیت ذهن انسان در برخورد با مسائل و رویدادهای پیرامون آن بوده و تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله، محیط، آداب ‌و رسوم، اخبار گذشتگان می‌باشد. این برداشت فکری می‌تواند صحیح و اثربخش در مسیر سعادت انسان بوده و یا اشتباه و مخرب و عامل ویرانگری فضایل بشری گردد. در پهنه تربیت اسلامی یکی از مباحث بااهمیت، مبارزه با توهمات غلط بشری است. در این مقاله اسلوب های گفتگویی و تعجبی و تحدی گونه و مقایسه ای بررسی گردیده، به نتایجی دست یافته است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: در غالب موارد، ردیه با استفاده از آموزش غیرمستقیم صورت‌گرفته که در آیات حاوی ساختارهای گفتگویی و تحدی گونه از آموزش با واسطه بیانی پیامبر اسلام (ص) و در آیات حاوی ساختار مقایسه‌ای دوسویه از آموزش با واسطه دیگران استفاده شده است. لحن و نوع گویش در این گروه از آیات و آیات هم سیاق آنها در اغلب موارد گویش انتقادی و توبیخی شدید است که به نظر می‌رسد، مخاطب گمراه و معاند این آیات که عموماً اهل کتاب و مشرکان و کافران و منافقان می‌باشند، در پندارهای سقیم خود و پیروی جاهلانه از عادات گذشتگان خود پافشاری نموده اند؛ ازاین‌رو، قرآن کریم با لحن تهدیدی درصدد تاثیرگذاری بیشتر و ایجاد تنبه در اذهان آنها می‌باشد. در ساختار «لایَسْتَوی» که مخاطبان آن مسلمانان هستند، کلام وحی با رویکرد حمایتی و تشویقی به دنبال رد تصورات و پندارهای ناصحیح به‌صورت تلویحی به‌وسیله تثبیت باورهای صحیح می‌باشد.

methods of rejection in the holy quran

beliefs and ideas are the result of the activity of the human mind in dealing with issues and events around it and are influenced by various factors such as environment, customs, news of the past and so on. this mental perception can be correct and effective in the path of human happiness or it can be wrong and destructive and cause the destruction of human virtues. in the field of islamic education, one of the important issues is the fight against false human illusions.in this article, the methods of dialogue, surprise, challenge, struggle and comparison have been examined, and the results have been categorized, the most important of which are: education mediated by the prophet of islam (pbuh) and in verses containing a two-way comparative structure, education mediated by others has been used. the tone and type of dialect in this group of verses and their similar contexts are often critical and severely reprimanded dialects, which seem to be the misguided and disobedient audience of these verses, which are generally from the book, polytheists, infidels and hypocrites; he has insisted on his pure ideas and ignorantly following the habits of his predecessors, so the holy qur’an, with a threatening tone, seeks to exert more influence and create punishment in their minds. in the structure of &layastavi& whose audience is muslims; the word revelation, with a supportive and encouraging approach, seeks to reject erroneous ideas and notions implicitly by establishing correct beliefs.