تصویرسازی استعاره در دعاهای قرآنی

استعاره، هنری بیانی است که در آن دو امر متفاوت کنار هم می‌نشیند و موجب وحدت میان اضداد می‌شود. این شیوه بیانی از دو چیز، تعبیری تازه ارائه می‌دهد که شنونده یا خواننده با استعمال حقیقی آن را حس نمی‌کند. این هنر بیانی در قرآن به دو صورت استعاره مصرحه و مکنیه، فراوان یافت می شود. در این پژوهش، استعاره‌هایی که در دعاهای قرآنی به کار رفته است، استخراج شده و به جلوه‌های زیباشناسی آن اشاره رفته است. مهم‌ترین جلوه‌های زیباشناسی استعاره در دعاهای قرآنی عبارتند از: 1. مبالغه، 2. رعایت نظم و تناسب در آیات و ایجاد نوعی موسیقی در کلام به‌طوری‌که سخن از یکنواختگی خارج می‌شود، 3. تشخیص و تجسیم، 4. تحسین ظاهر و معنای لغت. آنچه در همه استعاره‌های قرآنی حائز اهمیت است، موضوع سیاق و بافت آیات است به‌طوری‌که بدون در نظر گرفتن آن نمی‌توان به معنا و مفهوم استعاره پی‌ برد. نگارنده در این مقاله با استفاده از شیوه استقرائی و توصیفی-تحلیلی، تنها استعاره های موجود در دعاهای قرآن را از بین تمام استعاره‌های قرآنی، استخراج کرده تا به نتیجه‌گیری بهتر و ملموس‌تری دست یابد.

Imagery of metaphors in Quran-based prayers

DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516026.1399.10.23.9.4Metaphor is a figure of speech in which two different concepts are stated together as an integrated pair of contrasts. This verbal technique gives one of the two concepts a form or an identity that would not be sensed when expressed nonfiguratively. The Quran is rich in two major kinds of metaphors, overt and covert. The present study is dedicated to the extraction of Quranic prayers and the analysis of their aesthetic features. Among these features, one may refer to a) exaggeration, b) order and proportion in verses as well as the musicality that makes those verses sound harmonious, c) personification and incarnation, and d) elegant lexical forms and meanings. What is to be taken seriously about all the Quranic metaphors is their context, ignoring which would abort the understanding of the metaphorical concepts. This study uses a descriptiveanalytical method to focus on the metaphors in the prayers of the Quran, among all the others. It has brought about more tangible and tothepoint results.