اصول تفسیری مستفاد از روایاتِ قرآنی اهل بیت (علیهم السلام) در اصول کافی

اهل‌ بیت (ع)، مفسران واقعی کلام وحی هستند و روایات ایشان الگویی برای آموزش شیوه صحیح تفسیر قرآن و استخراج اصول تفسیری است. ازآنجاکه تفسیرِ همه آیات قرآن از سوی معصومان در دست نیست، الگو گرفتن از مبانی و اصول تفسیری معصومان، امری ضروری است. از 3786 روایتی که کلینی در اصول کافی گرد آورده، 678 روایت، قرآنی اند و در برخی از آن ها تفسیر آیات و واژگان قرآن آمده است. در پژوهش حاضر با بررسی روایات تفسیری به روش تحلیلی توصیفی، اصول تفسیر در تقسیمی دوگانه، به اصول تفسیری مبنایی (امکان فهم قرآن برای همگان، اعتبار عقل در حوزه فهم قرآن، وجود لایه ها و بطون در قرآن) و اصول تفسیری روشی (توجه به قرآن به‌عنوان منبع تفسیر قرآن، توجه به جایگاه پیامبر اکرم (ص)، توجه به مفاهیم عرفی و مسائل زبانی، تعمیم آیه، در نظر گرفتن سطح فهم مخاطب) تقسیم شده است.

Principles of interpretation derived from holy quotations and used in the book ‘Osoule Kafi’

The prophet (pbuh) and his descendants are the real interpreters of the word of God, and the remarks quoted from them serve as a source of rules and principles of how to interpret the Quran. Since there is no complete interpretation of the Quran left behind by those saints, it seems necessary to derive certain interpretation principles from the sources at hand. Of 3786 quotations reported by Koleyni in his book ‘Osoule Kafi’, 678 are the interpretation of Quranic verses and words. Through a descriptiveanalytic method, this study examines those Quranic items and presents a dichotomy of the interpretation principles used in them. The first type includes basic principles referring to the intelligibility of the Quran for everybody, the ability of reason to verify the Quran, and the semantic strata in the Book. The second type of principles is methodic addressing the Quran as a reference for its own interpretation, the place of the prophet (pbuh), the cultural concepts and the linguistic features in the Book, generalization of verses, and the intellectual level of the audience.