بازخوانی انتقادی روایات ترتیب نزول (مطالعه موردی سه سوره منافقون، نور و احزاب)

برخی از علمای معاصر بر این باورند که عموم مسلمانان از صدر اسلام تاکنون در قرائت قرآن به یک قرائت واحد ملتزم بوده‌اند. آن قرائت، همان قرائتی است که از جانب خداوند متعال نازل شده و بر زبان مبارک رسول اعظم (ص) جاری گشته و مسلمانان سینه‌به‌سینه تا به امروز آن را حفظ نموده‌اند و فرمان حضرات معصومین (ع) مبنی بر قرائت قرآن مطابق «قرائه الناس»، اشاره به همان قرائت واحد دارد و حفص بن سلیمان نیز به همان قرائت واحد، ملتزم بوده است. لکن با بررسی متن، سند و دلالت روایات مربوط به «قرائه الناس» و همچنین اسناد و مدارک تاریخی و تفسیری، به‌روشنی می‌توان دریافت که اولاً منظور از «قرائهالناس»، یک قرائت منحصربه‌فرد در تمامی اعصار و امصار نیست و ثانیاً قرائت حفص از عاصم در زمان‌ها و مکان‌های مختلف اسلامی، از شیوع امروزی برخوردار نبوده و به گواهی علما و مفسران متقدم و متاخر، در موارد متعددی با قرائت رایج در میان مردم مطابقت نداشته است.

Critical Overview of Narratives in the Order of the Descent of Quran(Case Study of the Three Surahs of Monafeqhoon, Noor and Ahzab)

The narrations of the order of the descendants(Nozool), by expressing the historical order of the descendants of the suras, have given an overview of their time of descending. Accordingly, the Noor andMonafeqhoon suras are after the Nasr, the date of which goes back to the ninth year of Hijra. The surah Ahzab is also after Surah alImran. the date of it goes down to the third year of Hijra; contrary to the narratives of the order of descent; the historical reports and the narrations of the descent indicate that the chapter(surah )of the Monafeqhoon was revealed in the fifth year of Hijrah on the way to the return of the Muslims in Bani Mstalagh war. After the Muslims arrived in Medina, the hypocrites slandered the Prophet’s wife, which led to the revelation of the first verses of Sura Noor (The Verses of Efk). The last verses of this chapter (surah ) also refer to the issue of ditching the gulf before the Ahzab war. Also, the surah of Ahzab the was revealed on the occasion of the Ahzab s’ war in the fifth year of Hijri, the siege of the Bani Qurayza, and finally the Prophet’s marriage to Zainab, the daughter of Jahesh, located in Zi AlHajja this year.   Thus the timely verses of these three suras, which are the main source of dating, indicate the decline of all three suras in the fifth year of Hijra, in the order of theMonafeqhoon, Noor and Ahzab. Accordingly, the position of these three suras in the traditions of the descending order is incorrect. In addition, it has undermined the validity of these traditions in dating the suras.