پژوهشی علمی و ادبی در واژه قرآنی «لجّه»
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
فرع شیرازی حیدر
|
|
منبع
|
كتاب قيم - 1396 - دوره : 7 - شماره : 17 - صفحه:7 -28
|
|
چکیده
|
از میان نام‌های مختلف دریا در قرآن کریم یعنی «بحر، لُجّه و یمّ»، نام «لُجّه» با وزنی سنگین‌تر، کم‌ترین بسامد را دارد. این واژه در دو مورد، آن هم در نقش وصفی و مفعولی، به‌عنوان اسم و اسم منسوب درباره قصر سلیمان و تشبیه اعمال کفار به‌کاررفته است. لجّه در اصطلاح علمی به «pelagic zone» شهرت یافته است و از چندین لایه به نام‌های برلجّه، میان‌لجّه، ژرف‌لجّه، مُغاک و زیرمغاک تشکیل‌شده است. عمق و میانه بودن، دو مولفه اصلی مفهوم «لجّه» در علم لغت و دریاشناسی است. طبقه‌بندی علمی «لجّه» و بیان تفاوت آوائی آن با «لجی»، برخی شبهات موجود در اختلافات تفسیری و ترجمه‌ای را برطرف می‌نماید. ترکیب‌های مختلف این واژه همچون ترکیب اضافی، وصفی و نسبی، پیوند مناسب و مستحکمی در امتداد و گستردگی لایه‌های مختلف تاریکی در سطوح مختلف دریا و لایه‌های زیرین، تا پهنه وسیعی از افق آسمان ایجاد کرده که در شکل چند نمودار به نمایش گذاشته شده است. تصویرپردازی قرآن بر اساس نمادهای طبیعت ازجمله «لجّه دریا» جلوه‌ای زیبا از ترس، تاریکی و اضطراب و ناامیدی کفار و همچنین اعجاب و شگفتی ملکه سبا را برای مخاطبین به نمایش می‌گذارد. نظام آوائی «لجّه» دلالت بر موضع میانی دهان و دلالت بر عمق و شدّت دارد و ناهمگونی نغمه آوائی را با احساسی نگران‌کننده و نفس‌گیر به مخاطب القاء می‌کند.
|
|
کلیدواژه
|
واژه‌شناسی، لجّه، قرآن، دریا، بحر، علم، عمق
|
|
آدرس
|
دانشگاه خلیج فارس, گروه زبان و ادبیات عربی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
shiraz.he@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|