اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر احساس تنهایی، خودانتقادی و افکار خودآیند منفی در مادران دارای فرزند معلول

هدف: وجود کودک معلول و مراقبت از آنها، در هر خانواده، سلامت‌ روان اعضاء خانواده، به ویژه مادران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هدف پژوهش، بررسی اثر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر احساس تنهایی، خودانتقادی و افکار خودآیند منفی در مادران دارای فرزند معلول است.روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مادران دارای فرزند معلول مرکز بهزیستی شهرستان نور در سال 1400 می‌باشد. نمونه آماری بر اساس طرح پژوهش 30 نفر در نظر گرفته شد که بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های احساس تنهایی راسل و پیلوا و کورتونا (1980)، خودانتقادی تامسون و زورف (2004)، افکار خودآیند منفی کندال و هولون (1980) استفاده شد. جلسات مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اساس پروتکل 8 جلسه‌ای باونز و مارلات (2011) اجرا شد.یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد، آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش احساس تنهایی در مادران دارای فرزند معلول به میزان 55/0، بر کاهش خودانتقادی به میزان 23/0 و بر کاهش افکار خودآیند منفی در مادران فرزند معلول به میزان 35/0 تاثیر دارد.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان دهنده آن است که آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی موجب کاهش احساس تنهایی، خودانتقادی و افکار خودآیند منفی در مادران دارای فرزند معلول شد، لذا می‌توان گفت، به منظور کاهش  احساس تنهایی، خودانتقادی و افکار خودآیند منفی از آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای مادران دارای فرزند معلول می‌توان بهره‌مند شد.

the effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness on feelings of loneliness, self-criticism and negative self-generated thoughts in mothers with disabled children

introduction and objective: the presence of disabled children and their care in every family affects the mental health of family members, especially mothers. the aim of the research is to investigate the effect of cognitive therapy based on mindfulness on the feeling of loneliness, self-criticism and negative spontaneous thoughts in mothers with disabled children.method: the research method is semi-experimental. the statistical population of the research includes mothers with disabled children in noor welfare center in 1400. the statistical sample was considered based on the research design of 30 people who were randomly replaced in two experimental and control groups. for collect the information of this research, russell‚ russell et al (1980) loneliness questionnaires, thampson and zuroff (2004) self-criticism, and hollon kendall (1980) negative spontaneous thoughts were used. mindfulness-based cognitive therapy intervention sessions were implemented based on the 8-session protocol bowns and marlatt (2011).findings: the results of covariance analysis showed that cognitive therapy training based on mindfulness reduces the feeling of loneliness in mothers with disabled children by 0.55, reduces self-criticism by 0.23, and reduces negative self-inflicted thoughts. in mothers of disabled children, it has an effect of 0.35.conclusion the results show that cognitive therapy training based on mindfulness reduced the feeling of loneliness, self-criticism and negative spontaneous thoughts in mothers with disabled children, so it can be said that in order to reduce the feeling of loneliness, self-criticism and negative spontaneous thoughts, cognitive therapy training based on mothers with disabled children can benefit from mindfulness.