ارائه الگویی برای تبیین شاخص‌های تربیت شهروندی اسلامی به روش سنتزپژوهی

هدف پژوهش حاضر ارائه چارچوبی از جامع‌ترین و مهم‌ترین شاخص‌ها، ابزارها و روش‌های شناسایی‌شده در تربیت شهروندی اسلامی مبتنی بر رویکرد سنتزپژوهی بوده است. روش این پژوهش با استفاده از راهبرد سنتزپژوهی بود؛ حوزه پژوهش: آثار و مقالات مرتبط با موضوع و شیوه نمونه‌گیری: هدفمند و ابزار گردآوری داده‌های پژوهش یادداشت‌برداری بوده است و یافته‌ها نشان داد که مهم‌ترین شاخص‌های شناسایی‌شده: داشتن روحیه دانایی محوری، همبستگی اجتماعی، عدالت محوری و رعایت حقوق شهروندی، مسئولیت‌پذیری، قانون‌گرایی، داشتن تفکر انتقادی، آگاهی از مسائل و فرایندهای سیاسی و اجتماعی، مهارت‌های ارتباطات اجتماعی موثر، تکثرپذیری، صبر و اراده و مدارا، خیرخواهی و نوع‌دوستی، حفظ کرامت، اسلام مداری، خودشناسی، خویشتن‌داری، اعتدال رفتاری، امانت‌داری، تعهد به ارزش‌های وطنی، صیانت محیط‌زیست، آزادی‌خواهی، بهداشت و پاکی و حلال‌خوری، اعتمادبه‌نفس و استقلال فکری و اقتصادی، ایثار و گذشت، هدفمندی، صداقت، بخشش، وقت‌شناسی؛ استفاده از روش تحقیق کیفی به‌عنوان روش غالب در پژوهش‌های تربیت شهروندی اسلامی اشاره کرد و همچنین از 61 اثر بررسی‌شده تعداد 22 اثر به‌صورت فردی و 39 اثر به‌صورت گروهی منتشرشده که مردان بیشترین مشارکت را در این پژوهش‌ها بر عهده داشته‌اند. نتیجه: اینکه صاحب‌نظران حوزه تربیت شهروندی هم در بعد جامعیت داشتن و هم در بعد اولویت داشتن شاخصه‌های اساسی اسلامی در تربیت شهروندی، اتفاق‌نظر دارند.

presenting a model for explaining the indicators of islamic citizenship education using the method of synthesis

the aim of the current research was to provide a framework of the most comprehensive and important indicators, tools and methods identified in islamic citizenship education based on a synthesis research approach. the method of this research was using the synthesis research strategy.research field: works and articles related to the subject and sampling method: purposeful and the tool of research data collection was note-taking and the findings showed that the most important identified indicators.having a knowledge-oriented spirit, social solidarity, justice-oriented and respect for citizen rights, responsibility, legalism, having critical thinking, awareness of political and social issues and processes, effective social communication skills, pluralism, patience and tolerance, benevolence and altruism, preservation dignity, islamic orientation, self-knowledge, self-restraint, behavioral moderation, trustworthiness, commitment to national values, environmental protection, freedom-seeking, health and cleanliness and halal eating, self-confidence and intellectual and economic independence, sacrifice and forgiveness, purposefulness, honesty, forgiveness, punctuality; he pointed out the use of qualitative research method as the dominant method in islamic citizenship education researches, and out of the 61 reviewed works, 22 works were published individually and 39 works were published as a group, and men participated the most in these researches.the result: that the experts in the field of citizenship education have a consensus both on the aspect of comprehensiveness and on the aspect of prioritizing basic islamic indicators in citizenship education.