جایگاه تربیتی و اخلاقی لذت در اندیشه وحیانی

هدف اصلی پژوهش کنونی، پاسخ به این سوال اساسی است که یک فرد مسلمان در برابر مسئله لذت و بهره‌مندی از آن، چه موضعی باید داشته باشد؟ آیا باید از همه لذت‌ها بهره‌ بگیرد و یا از همه آنها اعراض کند؛ یا اینکه از بعضی بهره‌مند شود و از بعضی دیگر دوری نماید؟ روش تحقیق در این مقاله، روش توصیفی تحلیلی و استنتاجی است. یافته‌های تحقیق بیانگر این است که مسئله لذت دارای اقسام و انواع گوناگون می‌باشد که عبارتند از: لذت‌های حسی و بدنی، لذت‌های عقلی و ذهنی، لذت‌های عرفانی و قدسی. مطابق آیات قرآنی و احادیث مربوطه باید از هریک از لذت‌های مذکور بدون افراط‌و‌تفریط استفاده کرد و اما از لذت‌هائی که موجب آزار دیگران یا موجب پشیمانی و رنج روحی خود فرد می‌شوند، اعراض شود و نیز از لذت‌هائی که ضرر بدنی و جسمانی دارند و نیز لذت‌هائی که موجب خراب‌شدن آخرت انسان می‌گردند، دوری شود.

The Educational and Moral Position of Pleasure in the Divinely Thought

The main purpose of this study is to find an answer to the main question of what a Muslim is supposed to do when he/she is faced with the issue of pleasure and enjoyment. Should he/she take pleasure or avoid all of them, or he/she is just supposed to benefit from some and avoid others? This is a descriptiveanalytical and inferential research. The research findings indicated that pleasures are of different types including sensory and physical pleasures, intellectual and mental pleasures, mystical, and spiritual pleasures. According to the Qur’anic verses and Hadiths, man should enjoy each of these pleasures without extreme and excessive use. Yet, pleasures that cause annoyance to others, or cause regret and spiritual suffering for oneself, should be avoided. Pleasures that cause physical and bodily harms and those which spoil the Hereafter, must be avoided too.