ارتباط رضایتمندی و ناکامی از نیازهای روانشناختی اساسی، انگیزش خودمختاری، پیامدهای خلقی و تمایلات رفتاری در محیط آموزشی ورزش نوجوانان

زمینه و هدف پژوهش: امروزه فواید روانشناختی مرتبط با شرکت در فعالیت های بدنی منظم شامل بهبود عمومی عزت نفس، خلق و خوی و بهزیستی روانشناختی کودکان و نوجوانان به خوبی آشکار شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین رضایتمندی و ناکامی از نیازهای روانشناختی اساسی، انگیزش خودمختار و پیامدهای خلقی(خلق مثبت و منفی) و تمایلات رفتاری (کاهش ارزشمندی ورزش، میل به ادامه ورزش) در محیط آموزشی ورزش نوجوانان، بر اساس نظریۀ نیازهای روانشناختی اساسی بود. روش‌شناسی: پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی می باشد. شرکت کنندگان شامل 500 نوجوانان (250 پسر و 250 دختر) با دامنه سنی 17-12 سال، شرکت کننده در کلاسهای آموزشی ورزشی تابستانی در شهر تبریز بودند که به صورت نمونه گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسش نامه های رضایتمندی و ناکامی از نیازهای روانشناختی اساسی، تنظیم های رفتاری در ورزش، خلق مثبت و منفی، تحلیل رفتگی ورزشی و میل به ادامه ورزش را تکمیل کردند. یافته‌ها: نتایج ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر نشان داد رضایتمندی از نیازها به طور مثبت و ناکامی از نیازها به طور منفی، انگیزش خودمختاری را پیش بینی می کنند و انگیزش خودمختاری نیز به نوبۀ خود، به طور مثبت پیش بین کنندۀ پیامدهای مثبت (خلق مثبت و میل به ادامۀ ورزش) و به طور منفی پیش بین کنندۀ پیامدهای منفی (خلق منفی و کاهش ارزشمندی ورزش) می باشد. علاوه بر این، ناکامی از نیازها پیش بین کنندۀ قوی تر پیامدهای منفی و رضایتمندی از نیازها پیش بین کنندۀ قوی تر پیامدهای مثبت می باشد. نتیجه‌گیری: یافته ها با تایید کاربرد نظریۀ نیازهای روانشناختی در محیط آموزشی ورزش نوجوانان، بیانگر آن است که نیازهای روانشناختی اساسی متغیرهای تاثیرگذار در انگیزش، حالات خلقی و تمایلات رفتاری نوجوانان در محیط آموزشی ورزش می باشد.

the relationship among basic psychological needs satisfaction and thwarting, autonomous motivation, affective outcomes and behavioral intentions in adolescent's educational sport environment; modeling based on basic psychological needs theory

background purpose: nowadays, the psychological benefits associated with participating in regular physical activity, including general improvements in the self-esteem, self-confidence, and psychological well-being of children and adolescents, are well illuminated. according to basic psychological needs theory (deci ryan, 2002), the purpose of this research was to examine the relationship between the satisfaction and thwarting of basic psychological needs, autonomous motivation, affective outcomes (negative and positive affect), and behavioral intentions (sport devaluation and intention to continue sport) in adolescents’ educational sport environment.methodology: this study was of the descriptive-correlation type, in which the participants include 500 adolescents (250 female and 250 male individuals aged 12-17) who participated in summer educational sport classes in tabriz city. they were selected using cluster sampling and completed several questionnaires, including psychological needs satisfaction and thwarting, behavioural regulations in sports, positive and negative affect, sport burnout, and intention to continue sport participation.results: pearson correlational coefficients and track analysis showed that needs satisfaction and needs thwarting negatively and positively predicted autonomous motivation, respectively. additionally, autonomous motivation positively predicted adaptive outcomes (positive affect and intention to continue sport), and negatively predicted nonadaptive outcomes (negative affect and sport devaluation). furthermore, needs thwarting strongly predicted nonadaptive outcomes, but needs satisfaction strongly predicted adaptive outcomes.conclusion: overall, by confirming the potential utility of the basic psychological needs theory in adolescents’ educational sport environments, these finding suggest that basic psychological needs is an effective variable in adolescents’ motivation, affect states, and behavioral intentions at educational sport environments.