مطالعه ماکروفسیلهای گیاهی سازند شمشک در ناحیه غزنوی ـ فارسیان، در مسیر جاده شاهرود ـ آزاد شهر (البرز شرقی)، شمال ایران: کاربرد چینه شناسی ناحیه‌ای و آب و هوای دیرینه

سازند شمشک در شمال روستاهای غزنوی و فارسیان با مختصات جغرافیایی ?26 ?36 عرض شمالی و ?28 ?55 طول شرقی در مسیر جاده شاهرود ـ آزادشهر به خوبی بیرون زدگی دارد. ضخامت واقعی سازند شمشک در این ناحیه 1200 متر است که از تناوب ماسه سنگ، شیل، سیلت سنگ همراه با لایه‌های زغال تشکیل شده است. سازند شمشک در این ناحیه با دگرشیبی فرسایشی روی رسوبات کربناته سازند الیکا و در بالا به طور هم شیب زیر ماسه سنگهای صورتی رنگ و کرینوییددار سازند فارسیان قرار دارد. اغلب افقهای مربوط به سازند شمشک در این ناحیه حاوی ماکروفسیلهای گیاهی فراوان با حفظ شدگی خوب از قبیل ساقه، برگ و اندامهای تولید مثلی آنها می‌باشد. در این مطالعه تعداد 25 گونه (12 جنس) از قبیل baiera gracilis، baiera muensteroana، cladophlebis cf. nebbensis، cladophlebis denticulate، cladophlebis raciborski، clathropteris meniscoides، ctenozamites iranica، cycadatites sp.، dictyophyllum sp.، nilssonia cf. acuminate، nilssonia feriziensis، nilssonia tenuinervus، nilssoniopteris vittata، otozamites eichwaldi، peterophyllum bavieri، podozamaites lanceolatus، pterophyllum braunianum، pterophyllum tietzei و scytophyllum persicum برای اولین بار از ناحیه مورد مطالعه شناسایی و گزارش می‌شوند که به راسته‌های bennetitales، coniferales، cycadales، filicales، ginkgoales، incertae sides ferns و peltaspermales تعلق دارند. بر مبنای گونه‌های ماکروفسیلهای گیاهی مذکور زمان تریاس پسین (رتین) ـ ژوراسیک میانی در ناحیه مورد مطالعه برای سازند شمشک پیشنهاد می‌شود. از طرف دیگر، بر مبنای ارزش حرارتی گونه‌های ماکروفسیل گیاهی dictyophyllum، otozamites، pterophyllum و zamites آب و هوای نیمه استوایی و نسبتاً مرطوب در زمان ته‌نشین شدن این سازند حاکم بوده است.