برآورد ارزش اقتصادی آب شرب در استان همدان با مدل هکمن

رشد روز‏افزون تقاضای آب در شرایط خاص اقلیمی کشور، استان همدان را در آستانه کمبود شدید و به دنبال آن تنش های اجتماعی و سیاسی زیادی قرار خواهد داد که بهبود این شرایط نیازمند رویکردهایی برای تخصیص و استفاده بهینه از منابع آبی موجود است. قیمت گذاری آب و تعیین تعرفه های مناسب، ابزاری قوی برای مدیریت تقاضا و بهترین رویکرد برای تخصیص و تشویق به حفاظت از منابع آبی است. برای رسیدن به این هدف در این پژوهش برای تعیین ارزش اقتصادی آب به بررسی تمایل به پرداخت آب شرب با استفاده از رهیافت ارزش گذاری مشروط دوگانه پرداخته شده است. برای این تحقیق به‏منظور بررسی رفتار خانوارها در تمایل به پرداخت آب شرب از الگوی هکمن و نیز از داده های مقطع زمانی سال 1396 مربوط به 329 خانواده از شهرستان های همدان، کبودرآهنگ و نهاوند استفاده شد. نتایج حاصل از برآورد مدل هکمن نشان داد که در شهرستان همدان، کبودرآهنگ و نهاوند به‏ترتیب 45.6 ، 57.4 و 6.5 درصد از خانوارها، حاضر به پرداخت مبلغی بیش از تعرفه فعلی برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی هستند. بدین ترتیب میانگین تمایل به پرداخت برای آب آشامیدنی سالم در شهرستان همدان، کبودرآهنگ و نهاوند به‏ترتیب 5830، 7400 و 5250 ریال برای هر خانوار برآورد شد. هم چنین نتایج نشان داد که عوامل متغیرهای بارتکفل، سطح زیر بنا و درآمد از جمله عوامل تاثیرگذار بر تصمیم خانوارها بر پرداخت بیشتر آب بهاء برای استفاده از آب شرب با کیفیت بالاتر است و عوامل تعیین کننده در میزان تمایل به پرداخت خانوارها شامل متغیرهای، سن، تعداد اعضاء خانواده و مساحت خانه است. با توجه به تمایل به پرداخت بالای خانوارها نسبت به قیمت آب بها، ضروری است برنامه‏ریزی مناسبی برای بهبود آب آشامیدنی سالم صورت گیرد.

applying heckman model for economic valuation of drinking water in hamadan province

water is a socio-economic commodity which is considered as a basic human need. limited water resources in arid and semi-arid regions and increasing demand for water has led to water shortages, reduced reliability of water supply systems, and intensified competition and conflict between different sectors of water consumption. limited water resources have also caused economic, environmental, social and political tensions. among the various uses of water, urban drinking water has a higher priority due to health issues, basic human needs and the possibility of social tensions due to its scarcity.water pricing as a tool for demand management, whether through administrative decrees or market forces, is the best approach to improve water allocation and protect water resources. considering the importance of determining the economic valuation of water in the study area and with the aim of determining the customers’ willingness to pay for quality drinking water, this study was intended to estimate the economic valuation of water in urban areas of hamadan province.one of the methods of water valuation is measuring the willingness of consumers to pay higher prices for quality water. the contingent valuation method as a standard and flexible method is widely used for measuring the willingness of consumers to pay higher prices for quality water (khodaverdizadeh et al., 2008). comparing the willingness to pay in urban and rural areas in kenya, brouwer et al. (2015) found that rural households were more sensitive to prices than urban ones, and urban households were willing to pay more for quality water than villagers. acey et al. (2019) also examined the willingness to pay for water by kenyan citizens. the results showed that among citizens who were younger and richer, the willingness to pay was higher. considering the importance of determining the economic valuation of water, this study was thus intended to determine the rate of willingness to pay for quality drinking water by the households in hamedan province using a contingent valuation method.