بررسی روند بیابان زایی منطقه جنوب شرق اهواز به روش imdpa و تاکید بر دو معیار اقلیم و پوشش گیاهی

امروزه پدیده بیابان و بیابان زایی گریبان گیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه می باشد. با نگاهی به گستره منابع طبیعی کشور در می یابیم که چشم انداز غالب در این گستره، اراضی بیابانی است. دانشمندان و متخصصین بر این عقیده می باشند که علاوه بر عوامل طبیعی، عوامل انسانی نیز در بیابان زایی نقش اساسی و کلیدی دارند. از آنجا که اکثر معیارهای موثر در بیابان زایی در دسته عوامل طبیعی قرار دارند، تهیه مدل های تعیین پتانسیل بیابان زایی، به صورت منطقه ای انجام می گیرد. در پژوهش حاضر به منظور بررسی معیارها و شاخص های موثر در بیابان زایی منطقه جنوب شرق اهواز در استان خوزستان،‏‏ از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان زایی (imdpa) استفاده و از بین نه معیار این مدل دو معیار پوشش گیاهی و اقلیم با توجه به شرایط منطقه انتخاب و برای هر معیار، شاخص‌های مختلفی در نظر گرفته شده است. در این مدل ارزش عددی معیارها از میانگین هندسی شاخص‌ها و در نهایت بیابان زایی کل منطقه از میانگین هندسی معیارها به دست آمده و در نرم افزار arcgis نقشه نهایی بیابان زایی منطقه تهیه گردید. نتایج نشان داد که معیار پوشش گیاهی با ارزش عددی 2.06 تاثیر بیشتری نسبت به معیار اقلیم با ارزش عددی 1.93 در بیابان زایی منطقه داشته است. در آخر نیز ارزش کمی شدت بیابان زایی براساس دو معیار مورد بررسی به میزان 1.99 به دست آمد که طبق جدول امتیازدهی این مدل وضعیت فعلی بیابان زایی برای کل منطقه متوسط تعیین گردید.

Investigate the situation of desertification in south east Ahvaz region using IMDPA model with emphasis on the criteria climate and vegetation

Recently, desert and desertification issues are known as one of the most problem in most countries especially developing countries. With an attention to the natural resources of Iran we can concluded that the most of Iranian lands are classified as deserts. Desert scientists believe that in addition to natural factors, human factors has a significant and important role in desertification. As natural factors are the most of the desertification criteria, models of desertification potential assessment are provided locally. In this time, using of desertification models is the best method for assessment of effective factors on land degradation and desertification severity from experts viewing. Despite of models abundance, one model is the best that has adapted considering to environmental and human conditions. To assess desertification, various research done in outside and inside of Iran. Zehtabian et al (2008) was evaluated soil and water criteria base on Medalus methodology in Aine Khosh’s Dehloran and presented desertification map at the end of research. Desertification intensity class is critical for the entire region based on desertification map. Shakerian et al., (2012)  Evaluated desertification intensity in Jarghooyeh region, based on IMDPA model.their results showed that, this area classified in low class of desertification. According to the new definition of Desert, more parts of Iran encounter desertification problem. In order to challenging with desertification, it is necessary to do some scientific research and assessment in different parts of the country. The results may help to control and reduce the damages resulted from this phenomenon. The aim of this research would be the effects of climate indicator on desertification with method Iranian Model (IMDPA) in central part of Iran.