ارزیابی کارایی مولد کلیژن برای تولید داده‌های اقلیمی در شمال شرق ایران (مطالعه موردی: ایستگاه سنگانه، استان خراسان رضوی)

کلیژن یک مولد هواشناسی تصادفی است که 10 متغیر اقلیمی از قبیل بارش روزانه، مدت رگبار، حداکثر شدت نیم ساعته رگبار، تابش خورشیدی، دمای بیشینه و کمینه و سرعت و جهت باد را تولید می‌کنند. هدف از این مطالعه ارزیابی کارایی کلیژن در تولید داده‌های اقلیمی در ایستگاه تحقیقاتی سنگانه در شمال شرق ایران می‌باشد. برای اجرای کلیژن مقادیر ماهانه پارامترهای اقلیمی مورد نیاز بر اساس دوره آماری 2013-2006 در ایستگاه سنگانه استخراج شده است. برای محاسبه متغیرهای مربوط به بارش نیز الگوی شدت 241 رگبار تجزیه و تحلیل شده است. پس از اجرای مولد کلیژن، مجموعه داده اقلیمی 100 ساله تولید شده به 12 زیرمجموعه 8 ساله تقسیم شده و سپس میانگین داده‌های مشاهداتی و تولید شده توسط کلیژن  با استفاده از آزمون‌ آماری t مقایسه شده است. نتایج حاصل از اجرای آزمون t نشان داد که بین میانگین‌ گروه‌های مختلف متغیرهای بررسی شده (بارش کل سالانه، تعداد روز مرطوب سالانه، دمای کمینه و دمای بیشینه) اختلاف معنی داری وجود ندارد. در واقع کارایی کلیژن در ایستگاه سنگانه برای متغیرهای میانگین بارش سالانه، تعداد روز مرطوب سالانه و میانگین دمای بیشینه سالانه 100 درصد، در مورد میانگین دمای کمینه سالانه 83 درصد و در مورد میانگین بارش ماهانه 95 درصد است. به طور کلی نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده کارایی قابل قبول کلیژن برای تولید داده‌های اقلیمی بلند مدت با استفاده از داده‌های کوتاه مدت می‌باشد، اما با توجه به طول دوره آماری کوتاه و نیز تغییر پذیری‌های اقلیمی به تحقیقات بیشتری برای تایید کارایی کلیژن در کشور ایران نیاز است.

Evaluation of the CLIGEN Weather Generator for Producing Climate Data Records in the Northeast of Iran (Case Study: Sanganeh Station, Khorasan Razavi Province)

Recorded daily weather data are used as climate input in a number of models that continuously simulate the natural resource systems (Yu, 2003). However, it is sometimes difficult to obtain the required data, and also to process them simply because they are lacking or unavailable. Weather generators have been accordingly developed to produce synthetic weather sequences capturing the essential features of observed weather data needed for running the models. In effect, weather generators are widely used in hydrological, ecological, and cropyield modeling frameworks. CLIGEN (CLImate GENerator), which was first developed as a component of the Water Erosion Prediction Project (WEPP) (Nicks et al., 1995), is a stochastic weather generator that generates long sequences of daily precipitation (e.g., the pattern of each rainfall event including its duration, time to peak, and intensity), maximum and minimum daily temperature, dew point temperature, solar radiation, and wind speed and direction. CLIGEN has been currently used as a general weather generator beyond its initial intention in many locations around the world. This research was thus conducted to examine the efficiency of CLIGEN in generating the weather data in Sanganeh station in the northeast of Iran.