پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی دشت سرو: کاربرد مدلهای آنتروپی شانون و نسبت فراوانی

هدف از تحقیق حاضر تهیه نقشه پتانسیل منابع آب زیرزمینی در مناطق کم‌آب (دشت سرو استان آذربایجان غربی) با استفاده از مدل‌ آنتروپی شانون و نسبت فراوانی می‌باشد. بدین منظور، داده آبدهی چاه های بهره برداری محدوده جمع آوری و پس از آن، آبدهی چاه های مذکور به آبدهی بالا ( بیشتر از 11 مترمکعب بر ساعت) و پایین (کمتر از 11 مترمکعب بر ساعت) تقسیم شد. در نهایت داده های با آبدهی بالاتر نیز به دو دسته جهت ساخت مدل یا مرحله واسنجی (داده های آموزش) و صحت‌‌سنجی یا اعتبارسنجی (داده های آزمایش) تقسیم گردید. سپس عوامل موثر بر پتانسیل آب زیرزمینی شامل شیب زمین، جهت شیب، ارتفاع، بارش، انحنای کلی زمین، زمین‌شناسی (سن)، کاربری اراضی، فاصله تا رودخانه، فاصله تا گسل و نقشه خاک تهیه شد. در نهایت پس از تهیه نقشه پتانسیل آب زیرزمینی توسط مدل های مذکور، اقدام به صحت‌‌سنجی آن ها شد. نتایج صحت‌‌سنجی با داده های آموزش (نرخ موفقیت) نشان داد که سطح زیر منحنی (auc) در مدل نسبت فراوانی 88 درصد و در مدل آنتروپی شانون برابر 84 درصد است. نتایج صحت‌سنجی با داده های آزمایش ( نرخ پیش‌بینی) نشان داد که سطح زیر منحنی در مدل نسبت فراوانی 84 درصد و در مدل آنتروپی شانون برابر 81 درصد است. بنابراین، مقایسه دو مدل نشان داد که هر دو مدل دارای صحت قابل قبولی هستند، اما با توجه به نتایج صحت‌سنجی، مدل نسبت فراوانی دارای عملکرد نسبتا بهتری می باشد. مهم‌ترین فاکتورهای موثر در پتانسیل‌یابی آب زیرزمینی در دشت سرو، کاربری اراضی، خاک، زمین‌شناسی و طبقات ارتفاعی می‌باشند.

Potential Detection of Groundwater Resources of Sero Plain: Applications of Shannon’s Entropy and Frequency Ratio (FR) Models

Groundwater plays an important role in the sustainable development of human societies. The rapid growth of population, low level effectiveness, and performance of irrigation in agriculture sector have led to increase in demand for water resources in Iran. Therefore, the regional management of water extraction and the optimal usage of available water resources are highly important. Considering the urgent and intense need for groundwater resources, we used Shannon’s entropy and frequency ratio models to identify the groundwater resources of Sero Plain for agricultural and drinking purposes as well as to detect the factors that affect occurrence of groundwater and zoning.