تحلیل مقایسه ی دقت پنج مدل مختلف رابطه والیانتزاس در برآورد تبخیر- تعرق مرجع

تخمین دقیق تبخیر-تعرق مرجع برای مدیریت منابع آب و طراحی سیستم های آبیاری به خصوص در نواحی خشک و نیمه‌خشک ضروری می باشد. در این تحقیق، عملکرد پنج مدل مختلف رابطه والیانتزاس در برآورد تبخیر-تعرق مرجع مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از داده های هواشناسی هفت ایستگاه سینوپتیک واقع در شمال غرب کشور شامل ارومیه، سلماس، مهاباد، تکاب، تبریز، سراب و مراغه استفاده گردید و مقادیر تبخیرتعرق مرجع روزانه توسط روش فائو-پنمن-مانتیث (به عنوان روش استاندارد) برآورد شد. سپس همین مقادیر با استفاده از مدل های مختلف رابطه والیانتزاس برآورد شد. با استفاده از شاخص های آماری ضریب تعیین (r^2) و جذر میانگین مربعات خطا (rmse) برای نتایج دوره‌های سالانه، فصلی و ماهانه،دقت روش های به کار رفته مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش والیانتزاس 2(rs,t,rh,u) دقیق ترین مدل در تخمین eto در منطقه مورد مطالعه می باشد. به طوری که متوسط مقادیر شاخص های آماری r^2و rmse برای روش مذکور به ترتیب 0.984 و 0.512 میلی‌متر بر روز برای دوره سالانه حاصل شد. همچنین نتایج حاکی از عملکرد نسبتاً ضعیف روش والیانتزاس5 (rs,t) با متوسط مقادیر شاخص های عملکرد به ترتیب 0.891 و 1.228 میلی‌متر بر روز برای شاخص های فوق بود. در دوره های فصلی و ماهانه نیز مدل والیانتزاس2 (rs,t,rh,u) بهترین برآورد  etoرا در ایستگاه های مورد مطالعه ارائه داد.

Analysis of the Accuracy Comparison of Five Different Models of Valiantzas Equation in the Estimation of Reference Evapotranspiration

Evapotranspiration is one of the most important factors in hydrological cycle. Potential evapotranspiration is used to design in irrigation and drainage networks and hydrological studies (Davis & Dukes, 2010). The conducted studies in different regions of the world have shown that the FAOPenmanMonteith model can be presented as the most accurate method under various climatic conditions (Irmak et al, 2003, ASCEEWRI, 2005, Jabloun & Sahli, 2008, Martinez & Thepadia, 2010 and Azhar & Perera, 2011). The calibration of the mentioned equation using lysimetric data in a wide range of climatic conditions and its applicability without the requirement for local calibration in different climatic conditions are the benefits of the FAOPenmanMonteith equation (Landeras et al, 2008). On the other hand, the Valiantzas model is one of the newest methods for estimating ETo. Advantages of using the Valiantzas equations in the estimation of reference evapotranspiration include simple application for spatial calibration, easy application for temporal distribution of reference evapotranspiration values, easy use for routine hydrological applications and simplicity of equations for other hydrological applications (a, b, c, Valiantzas, 2013). The purpose of this study was to evaluate and compare the accuracy of five different Valiantzas models for estimating reference evapotranspiration at the studied stations located in the northwest of Iran (Urmia Lake basin) including Urmia, Salmas, Mahabad, Takab, Tabriz, Sarab and Maragheh and providing the best version of the Valiantzas as the results of which are the highest concurrence with the FAOPenmanMonteith method.